توماس مان، نویسنده‌ی بلندآوازه‌ی آلمان، در فاصله‌ی دو جنگ جهانی، دگردیسیِ سیاسیِ تمام‌عیاری را از سر گذراند. او جامه‌ی «محافظه‌کاری» و «سیاست‌پرهیزی» را یکباره از تن به در آورد و علیه نازی‌ها داد سخن داد.
آیا انسان‌ها ذاتاً به خشونت گرایش دارند یا این که ارتکاب خشونت مستلزم غلبه بر بی‌میلیِ ذاتی است؟ آیا غلبه بر این بی‌میلی برای انسان‌های مدرن دشوارتر از قرون گذشته است؟ آیا خشونت ابزار یا عملی اجتماعی است که به فرهنگ بستگی دارد؟
براساس آمار رسمیِ اعلام‌شده از سوی مقامات، در جنگ هشت ساله‌ی ایران و عراق ۵۵۰ هزار دانش‌آموز به جبهه اعزام شدند که بیش از ۳۰ هزار نفر از آن‌ها جان باختند.
«آب، منبع انسانیِ مشترک میان همه‌ی ماست. وقتی داستانی را درباره‌ی تشنگی در روستایی در جنوب عراق روایت می‌کنم، خواننده در هنگام خواندن این روایت، از ماهیت سیاست در عراق نمی‌پرسد بلکه با این وضعیتِ انسانی احساس همدلی می‌کند.»
شیرین عبادی، برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل و از مؤسسان «کانون مدافعان حقوق بشر»، معتقد است که فاصله میان ناسیونالیست‌های افراطی و اقوام و اتنیک‌های ایران یکی از مشکلات عمده در کشور است.
خاطرات و روایت‌های جنگ، که حاکمیت از آن با عنوان «دفاع مقدس» یاد می‌کند، یکی از ستون‌های ایدئولوژیک محکم حکمرانیِ جمهوری اسلامی بوده و نقشی حیاتی در ادعای مشروعیت سیاسیِ حاکمیت و توانایی‌اش در کنترل اجتماعی ایفا کرده است.