Az Tehran Ta Akka

پیشگفتار 31 می داد. در ورود به استانبول نیز به صورت روشنی برای تأکید نما دین به عد م درگیری با دولت وی رفتاری متواض ع و عزلت گزینانه اتخاذ ک رد تا وجه تمایز این تعب یر بابی - بهائی جدی د را از جهان انقلابی بابیان دوران پیشین و یا گروهی از همراهان ب غداد که هنوز به براندازی سلطنت قاجاریه پابند بودند پر رنگ تر جلوه دهد. پیام جدید عدم درگیری با دولتیان و دست شستن از آمال سیاسی به صورت دیگری در گفته ها و نوشته های این دور یه او با عنوان ظهور عنقریب الهی سلطنت آشکار شد. سلطنت الهی صرف نظر از تعبیر عارفان یه آن در واقع پیامی بود ب ه اولیای دولت که این سلطنت الهی تنها برای پیشبرد و کمال امور معنوی و اخلاقی و اجتماعی تدوین شده تا آنکه افراد مردم و جامع یه انسانی و مآلاا عالم انسانی را وحدت بخشد. این تعبیر بهاءالله در عمل به معنای جدایی دین و دولت در آرا ء بهائی گر شد. جلوه ظاهراً در چهارماه اقامت بهاءالله در استانبول سلطان عبدالعزیز و دولتمردان دوران تنظیمات یعنی فؤاد پاشا که در 18۶3 وزیر امور خارجه بود، و عالی پاشا صدر اعظم ع ثمانی دی د گاه مثبتی دربار یه بهاءالله داشتند و پیام او را ارج می نهادند . اما پس از گذشت مدت کوتاهی این رفتار دوستانه به تدریج سردتر شده و در نتیجه منجر به ارسال بهاءالله به شهر ادرنه در مرز رومیلی گردید. در واقع مدارک موجود [از جمله نگاه کنید به سند 1۲ ] حا کی از آنست که تصمیم به فرستادن بابیان به ادرنه در هنگام خروج ایشان از بغداد گرفته شده بود و اقامت استانبول هیچگاه به معنی آن نبود که ایشان بصورت دایمی در پایتخت عثمانی باقی بمانند. به همین دلیل نیز اظهار نارضایی علنی بهاءالله و امتناع او از حرکت داوطلبانه از استانبول از ایهشان ن این مقاومت منفی بود که از جانب اولیای دولت عثمانی ناچیز شمرده شد و ب هاءالله را عاقبت وادار ساخت که به سفر ادرنه تن در دهد. مع ذلک به نظر می رسد که اقامت در استانبول بسیار بیشتر از بغداد بهاءالله را نسبت به وجود یک جامع یه تی چند ملی و چند فرهنگی در مقر دولت عثمانی آگاه ساخت. از جمله روشن است که نخستین آگاهی ها و آشنایی های او با اتباع دول اروپایی، و ب ویژه نمایندگان دیپلماتیک د ول ار ، وپایی از همین ایام آغاز شده است. در برابر انزوای در بغداد و بعدها در ادرنه، استانبول امکان یافتن دیدگاه وسیع تر و یافتن جامع یه بزرگتری را برای رهبر بابیه بازگشود.