Az Tehran Ta Akka

3۴ از طهران تا عکا درونی در خاندان های بزر گ ملاکین ایرانی بی سابقه نیست ولی در اینجا ابع اد گسترده تری در کار بود. این جدایی را نمی حتی توان صرفاً ناشی از کشمکش ط رفین بر سر مسأله وصایت باب دانست زیرا از هنگام تبعید بابیان به بغداد بیش از یک دهه و نیم نوعی رهبری دوگانه از جانب بابیان پذیرفته شده بود. آنچه که به این منازعه بعد تاز می ایه بخشید بیش از هر چیز تصادم دو جهان بینی متفاوت بود که ریشه در تاریخ نهضت بابی از آغاز کار داشت که حال به مرحل یه بحرانی تاز ایه رسیده بود. این اختلاف نظری چنانکه پیش تر نیز گفته ش د ناشی از تفسیر های دوگان ایه بود که جناح های درگیر از ماهیت ظهور آیین بابی داشت ند. با گذشت سال ها این برداشت های متنافر، به خاطر شرایط مکانی و زمانی یعنی تبعید در عثمانی شدت بیشتری یافته و به جدایی نهایی منجر شد. از جانبی طرفداران بهاءالله که تدریجاً با نام اهل بهاء شناخته شدند (اگ رچه از نظر دیگران کماکان بابی نامیده می شدند) قایل به نظریه تداوم ظهورات بوده و بنا بر بسیاری از بشارات باب و تأکیدهای متوالی اش در دو سال پایانی زندگی ، که امکان ظهور جدیدی را نزدیک می دانست ، به بهاءالله پیوستند. باب از ظهور جدید ب ا مفهوم پیچید یظهر ن مَ یه الله در آثارش یاد کرده بود. این مفهوم را می توان در فارس ی به آنکه خداوند وی را ظاهر خواهد ساخت ترجمه کرد، یعنی آشکار شدن فرستاد یه جدیدی که بنا بر متون بابی از جمله بیان فارسی می بایست در آینده - یه شاید آیند نزدیک - ظاهر شود. انذارات مکرر باب مبنی بر اینکه بابیان نباید بر رد و انکار مد عی یا مدعیان این عنوان پردازند بلکه باید اجازه دهند که ایشان در بیان ی دعا ا خویش آزاد باشند و حقانیت این امر را به تقدیر الهی واگذارند، نظری ک یه املاا نوینی بود که بکلی با تعالیم اسلام در زمینه ظهورات آینده و بویژه خاتمی ت ا سلام و ظهور مهدی موعود مغایر بود. منابع شیعه بویژه بر اصل حقانیت مهدی – تنها یکمهدی – تأکید فراو ان داشتند. وی می بایست از اصل ویژ ایه باشد و در شرایط ویژ ایه ظاهر شود که تقریباً وصو ل به آن غیر ممکن بود. حال آنکه نظری یه باب در تداوم ظهورات و گشایش راه برای مدعیان جد ید در واقع نوعی تعبیر نوینی از مفهوم ظهور بود که به آراء نوین دربار یه