Az Tehran Ta Akka

ناصرالدین شاه و نهضت بهائی - بابی 3۶1 که هم زمان با اثر روزن منتشر شد، با اشاره به مندرجات روزنام ایه در عشق بنام آباد Novoye Vremya این مطلب را تأیید کرده است. 40 در تاریخ 18 دسامبر 1889 دروموند ولف Sir Drummond Wolff [وزیر مختار انگلیس در ایران] گزارشی که توسط باکس ایرونساید Box Ironside دبیر سفارت انگلیس تهیه شده بود به لندن می فرستد که در آن آیرونساید ضمن اشاره به واقع یه قتل حاجی محمد رضای اصفهانی می نویسد: … با رسیدن خبر صدور حک م مجازات اعدام دو قاتل به ایران، در مشهد و دیگر شهرهای مذهبی ایران غوغا برپا شده. بابیان عشق آباد هدی ایه معادل ۶000 روبل به مقامات روسی دادند و از آنان خواستار محافظت خود شدند. 41 آنان گفتند که نمی توانند در ایران زندگی کنند و لذا از دولت روسیه پناه خواستن . د ژنرال کوماروف Komaroff [فرمانده کل استان ماوراء خزر] به دولت خود گزارش داد که اگر مجازات قاتلین انجام نشود وی قادر به ایجاد نظم در عشق آباد نخواهد شد و چنین قتل هایی باز هم رخ خواهد داد. کنسول روسیه در مشهد فوراً به ملاقات آقا شیخ محمد تقی یکی از با ن فوذ ترین علماء رفت و به وی اطمی نان داد که دولت وی مجازات را لغو کرده زندانیان را آزاد خواهد کرد. حاکم کل 40 297. BBR Momen ا ین شرح را ادوارد براون نیز به نقل از روزن در کتاب خود ترجمه ی مقاله ی شخصی سیاح آورده است. نﻜ. به: TN 411-12 Browne 41 ابوالفضل گلپایگانی می نویسد: و اگر کسی در وضع قضاوت و محاکمات دولت ب هیه روسیه و دولت علیه ایران به دقت ملاحظه نماید متحیر خواهد شد که فرق تا چه پایه است زیرا که اگر این چنین قتلی در ایران وقوع یافته بود که از طرف قاتل و مقتول پای کبار و تجار در میان می آمد بر هر کسی روشن است که چه مایه طرفین متضرر می شدند و به رشوت چه مقدار می گرفتند. گذشته از این که در ایران ممکن نیست که از کثرت توسط و تشفع [پادرمیانی] حکمی به عدل بگذرد و حقیقت امر بر حاکم مشتبه نشود. و در خصوص قتل حضرت شهید اولیای دولت بهیه ی روس دیناری از کسی نگرفتند بلکه از کثرت انصاف و عدالت احدی قدرت نیافت که ن ز د کسی نام رشوه برد و یا از مقص رین شفاعتی نماید. مهرابخانی، ابوالفضل گلپایگانی 91- 190 . این قضاوت گلپایگانی مبتنی بر ساده اندیشی او ست و چنانکه در مورد این قضیه خواهیم دید ل غو حکم اعدام با رشوه ی بزرگی انجام شد که برای نخستین بار در این اوراق مورد اشاره قر ر ا می گیرد.