Az Tehran Ta Akka

3۶8 از طهران تا عکا اختیار نشر اسکناس و دیگر امور بانکی و تجارتی نبض اقتصاد ایران را که سال ها در حال احتضار و درماندگی بود در دست گرفت. ظاهرا جمله ی وزیر امور خارجه روسیه در سند بالا مبنی بر این که در لندن پ ایهار فصول قرارنام یه بانک را تغییر داده دولت انگلیس هم اجاز یه بانک را داده است... مربوط به زمانی است که مذاکرات لندن پایان پذیرفته و هر دو دولت ایران و انگلیس با تأسیس بانک موافقت کرده اند. برای خارج شدن از بن بستی که ایران دچارش بود در تاریخ بیست مه 1890 [1 شوال 1307 ] ن اصرالدین شاه طی قراردادی امتیاز تأسیس بانکی را به مدت 7۵ سال به یکی از شخصیت های اقتصادی روسیه بنام پولیاکف Polyakov که از قبل نیز در ایران فعالیت های اقتصادی داشت داد، و در نتیجه بانک استقراضی ا یران تأسیس شد. 54 دولت روسیه چند سال بعد اختیار کامل این بانک را در دست گرف ت و وارد فعالیت های فراوان اقتصادی در عرصه تجارت ایران و بهره وری از منابع بانک برای پیشبرد سیاست استعماری خود شد تا از رقیب انگلیسی خود عقب نمانده باشد. 55 آیا می توان تصور کرد اضطراب و هراس ناصرالدین شاه از روحانیون و یه عجل او در خاتمه دادن به غا ایهلی که به خاطر محکومی ت قاتلین حاجی حمد م رضا اصفهانی به آن دچار شده بود در توافق دولت ایران برای ایجاد یک بانک روسی نقشی داشته است؟ خاصه آن که زمین یه آن عفو به خاطر بخشیدن قاتلان توسط جامع یه بهائی عشق آباد نیز از پیش فراهم شد ه بود. علیرغم پایان یافتن ماجرای اعدام قاتل یک بهائی در عشق آباد ظاهراً به خاطر فشار علماء به ناصرالدین شاه و دولت، اعتراضات دولت ایران به روسیه پایان نیاف ت. 54 Discount and Loan Bank of Persia برای شرح ت أ سیس این دو بانک نﻜ. به: Kazemzadeh, Firuz Russia and Britain in Persian 1864-1914 Yale University Press 1968. ] Hereafter, Kazemzadeh, Russsia and Britain . [ 55 از جمله سها مداران این بانک ملکه ی روسیه Empress Maria Fedrovna و وزیر اقتصاد آن کشور را نام می برند. برای شرح تأسیس و بهره وری های استعماری این دو بانک، در کشوری که هیچ سیستم بانکی وجود نداشت، نﻜ. 83. - , 272 Russia and Britain Kazemzadeh,