Az Tehran Ta Akka

378 از طهران تا عکا یادداشت این سند نشان حساسیت شدید جامعه ی بهائی نسبت به انتساب آنان به فعالیت های سیاسی در دورانی بحرانی از تاریخ ایران می باشد. این حساسیت ب ه حدی بوده که نامه ی مشابهی از سوی بهائیان هندوستان در همین زمینه برای امین السلطان صدراعظم ایران فرستاده می شود. 101 پی آمدهای این جریانات که ا بتدا منجر به قتل هفت نفر از بهائیان در شهر یزد و چند سال بعد منجر به قتل بیش از صد بهائی در همان شهر شد گواه آنست که این حساسیت ها بی مورد نبوده است. در تاریخ ایران در اغلب جنبش ها یا اعتراضات اجتماعی یا سیاسی، اقلیت های دینی دستخوش مطامع و غرض ه ورزی ای بازیگران معرکه بوده و به مقتضای سیاست روز مورد وجه المصالحه قرار گرفته اند. بابیان و بهائیان که به خاطر اعتقاد دینی شان همواره دستخوش تجاوز و تعرض و قتل و غارت اموال بودند، از این که آنان را با انتساب به یک شورش اجتماعی بیش از پیش ضربه پذیر سازند هراس د ا شتند. 102 اما پیچیدگی قضیه در سندی که مورد بحث ماست در این بود که این بار در پشت نیروی پر تحرکی که اعتراض ها و سرکشی های اجتماعی را دامن می زد بابیان ازلی قرار داشتند. این گروه کوچک – ولی فعال – سیاسی پس از وقایع ادرنه ک ه به جدایی ایشان از پیروان بهاءالله انجامید راه مبارزه با حکومت قاجار و شخص ناصرالدین شاه را ادامه دادند، و این در حالی بود که بهاءالله پیروان خود را از خشونت و جانب گیری در منازعات و درگیری های سیاسی منع می کرد. تفاوت دی گر ایشان در ای ن بود که بهائیان اغلب هویت دینی خود را پنهان نمی کردند ولی پ یروان صبح ازل یعنی بابیان/ازلیان با تقیه و تظاهر به اسلام و حتی در لباس روحانیون به طور فعال در جنبش های سیاسی شرکت داشتند. این فعالیت های سیاسی مب ارزه با ناصرالدین شاه و هم صدایی و اتحاد با مخالفان سرسخت او از جمله میرزا ملکم 101 کپی نامه ی بهائیان هندوستان همراه با گزارش وزیر مختار انگلیس از ملاقات خود با امین السلطان در اسناد وزارت امور خارجه انگلیس به نشانی FO 248 553 قابل دسترسی است. Momen BBR 371. n. 8. 102 از موارد متعد د آن چه در دوران پهلوی و یا انقلاب اسلامی رخ داد نﻜ. وهمن، صد و شصت سال ۲۲- 11۶ ،8۴- ۲19 ، 3۲1 - ۲9۲ ،77- 3۴۴ .