Az Tehran Ta Akka

پیشگفتار ۴9 مجموع یه نوزده نامه در این بخش از کتاب ایه نمون از شکل گرفتن یکدسیس ه پیچیده و چند جانبه است که در آن سوای دشمنی ناشی از تعصب مذهبی عنصر بهره وری مالی از راه تاراج اتباع ایرانی بهائی مشهود است. شاید تکان ترین ه دهند ایه نکت که از این مکاتبات بدست می آید همانا همراهی میرزا ح سین خان مشی رالدوله با کارگزار است که ظاهرا بیش از هر چیز حاکی از حرص مالی اوست. نامه های میرزا حسن خان خویی به میرزا حسین خان سفیر ایران آشکارا نشان میدهد که توطئ یه ایه ماهران برای بدام انداختن بهائیان، دستگیری و تبعید بعضی از ایشان، وادار ساختن یکی از ش خصیت های اصلی این قضیه، یعنی میرزا ابوالقاسم شیرازی، به یتوبه اجباری و ترک اعتقاداتش در زیر فشار حبس و آزار، بیش از هر چیز بخاطر مصادره اموال ایشان و سپس تقدیم بخشی از آن به مشیرالدوله است. مندرجات نامه های میرزا حسن خان خویی با غرور از این پیروزی درخشان و پیگیری بی امان د ر آزار و تارانیدن هم وطنانش حکایت دارد. قضیه ظاهراً با شکایت دو تن از تجار منصوره که از خاندان مشهور نمازی شیراز بوده اند آغاز شد. بنا بر روایت میرزا حسن خویی این دو که نگران نکول بستانکاری های خود از میرزا ابوالقاسم شیرازی بودند به کار گزار ایران شکا یت برده وب دند. البته رسیدگی به مناق شات تجاری، چنانکه از این گزارش ا نیز ب ه ر می ، آید امری عادی و از زمره مسئولیت های کارگزاران بو د ه است. اما در واقع به نظر می یدآ قضیه بغرنج تر از یک اختلاف مالی بوده و بیشتر ساخته و پرداخته کارپرداز ب اشد تا تج ار هم شهری و همکار که سال ها با هم مبادلات تجارتی داشته اند. سوای اینک ه وی ادعا کرده تجار نمازی به او افواهاً شکایت برده اند کارگزار هیچ سندی ارائه نداده است. بعلاوه بسیار بعید است که تجار مذکور اگر بستانکاری از همکا ر شیرازی شان داشته اند بکوشند که به اعتقادات بابی - بهائی او تأکید ورزن د و بدین ترتیب میرزا ابوالقاسم را در دام کارگزار حریص بیافکنند. پس از آن که میرزا ابوالقاسم گرفتار شد کارگزار تنها در صدد پر کردن جیب خود بود تا بازپرداخت طلب خیالی ایشان. البته بعید نیست که تجار خاندان نمازی، که شبک تج یعسو یه اری از هندوستان تا مصر را در سده های میانه قرن نوزدهم در دست داشتند ، بخاطر آنک ه رقابتی از جانب میرزا ابوالقاسم احساس می کرده اند وارد آوردن اتهامی در نزد کارگز ار را راهی برای از میان برداشتن رقیب یافته اند. بعلاوه ممکن است که ایشان از فعالیت های تبلیغی بابی - بهائی در منصوره ناخشنود بوده اند. حضور مبلغ نامتعارفی