Az Tehran Ta Akka

7۴ از طهران تا عکا - بابی ازلی یا بهائی در این کتاب اصطلاح بهائی - بابی به طور متناوب بکار رفته است که هر یک گویای دوره ی خاصی از این نهضت است. این نهضت دینی در آغاز بنام بنیان گذار آن سید علی محمد شیرازی که لقب باب داشت، به آیین یا نهضت بابی مشهور شد و همین اصطلاح در غرب نیز رواج یافت. ولی از نظر تاریخی از دوران توقف بابیان در ادرنه و با اعلام میرزا حسینعلی نوری [بهاءالله] که خود را مَن یظهره ، الله موعود باب، و پیام آور جدیدی نامید، و در نتیجه با روی آوری اکثر بابیان به او ، کمکم اصطلاح بابی جای خود را به بهائی داد. دین بهائی اگرچه در اصل ریشه در آیین بابی داشت ولی با تعالیم جدید بهاءالله شکل و محتوا و اهداف آن تغییر پذیرفت به طوری که نمی توان دو اصطلاح بابی - بهائی را یکسان و معرف یک اعتقاد دینی دانست. از دیگر سو اصطلاح بابی یا بابی/ازلی معرف آن گروه بابیانی ا ست که پیرو میرزا یحیی صبح ازل برادر ناتنی و کهتر بهاءالله شدند و با فاصله گرفتن از دیانت بهائی به مخالفت با آن پرداختند و رو به سیاست آوردند. حوادث تاریخی بعدی، و دستاویزی ایشان به تقیه و پنهان کاری، آنان را که در جریانات سیاسی روز با سید جمال الدین اسدآ بادی و دیگر فعالان دوره ی مشروطیت همکاری داشتند در جهت دیگری برد. 13 کتابحاضر شاهد دوران استحاله ی آیین بابی به دیانت بهائی است ، دورانی که به سختی می توان گفت چه کسی دقیقاً به کدام گروه تعلق دا . به تش همین جهت ما به اقتضای مطلب در برخی صفحات اصطلاح بابی و گاه به ائی را بکار گرفته ایم. 14 اهمیت دانستن تفاوت بین بابی/ازلی با بهائی بیشت ر در ارتباط با اسناد مربوط به اواخر سلطنت ناصرالدین شاه و جریانات سیاسی مهمی است که بعد از نهضت تنباکو در ایران رخ داد. 15 آن زمان است که هر گروه در دو جهت مخالف شکل گرفته بود، اما مردم عادی و حت ی دولتیان کماکان فرقی بین آنان نمی گذاشتند و بابیان و بهائیان را یکسره بابی می نامیدند . 16 13 نﻜ. پیشگفتار به قلم دکتر عباس امانت و نیز پیشینه ی تاریخی وقایع بغداد در فصل اول. 14 از جمله در اسناد مربوط به ی کشتارها ی که در اصفهان و یزد از بابیان و بهائیان .شد 15 از جمله اسناد شماره ی ۶9 و 70. 16 هم چنین است در مورد مستشرقین و مور غربی خین از جمله ادوارد براون که حتی در آخرین کتاب ایش ه نیز کلمه غالباً ی بابی را بجای بهائی به کار می برد.