Az Tehran Ta Akka

8۴ از طهران تا عکا دولت باشد و نه در ارتباط با اعتقادی دینی. 8 حال آن که در فرمان ناصرال دین شاه به عمویش، در مورد سرکوبی بابیان محصور در قلعه ی شیخ طبرسی، وی به جنبه ی دینی قضیه اشاره می کند و برای تأکید در اهمیت این مأموریت می نویسد این عمل ب ازیچه نیست، پای دین و مذهب در میان است. 9 سرکوبی های بابیان و تیرباران پیامبر جوان، جامعه ی بابی ر ا که اینک رهبر خود را از دست داده بود دستخوش بحران و سرگردانی نمود. باب در کتاب دینی خود ب یان بارها و به تأکید به ظهور مَن یظهره الله [کسی که خداوند او را ظاهر خواهد ساخت] بشارت داده و وی را ناسخ آیین بابی نامیده بود . باب هم چنین در دوران حبس خو د ه در قلع ی ماکو میرزا یحیی نوری [صبح ازل] برادر کهتر و ناتنی میرزا حسینعلی بهاءالله را که آن هنگام نو جوانی هیجده ساله بیش نبود، به عنوان وصی خود انتخاب نمود. 10 اما در فقدان باب جامعه ی بابی دچار تشتت و چنددستگی و گاه اقدامات فردی شد. چند تن از پیروان باب ادعای رهبری نموده خود را مَن یظهره الله موعود کتاب ب یان نامیدند ولی نتوانستند توجه بابیان را جلب کنند. 11 چند تنی نیز به خونخواهی از تیرباران باب به انتقام جویی برخاسته و چون ناصر الدین شاه را سبب این کار م دانستند ی قصد جان او کردند. سوء قصد سه تن بابی به جا ن ناصرالدین شاه روز پانزدهم اوت 18۵۲ صورت گرفت. این سه تن، صادق تبریزی، فتح الله قمی و قاسم نی ریزی، هنگامی ک ه شاه با همراهان خود در نیاوران عازم شکار بود به ظاهر برای دادن عریض ایه بر سر راهش ایستادند و هنگامی که شاه سوار بر اسب از کنارشان می گذشت با تپا ه نچ ایه ی ساچم به او شلیک کردند. ساچمه ها کارگر نیفتاد و شاه در شانه خراش جزئی دید. 12 اما 8 Momen BBR 92. 9 نﻜ. سند شماره ۵9. 10 میرزا یحیی [صبح ازل] برادر ناتنی میرزا حسینعلی نوری [بهاءالله] از رهبران جامعه ی بابی و از او جوان تر بود و در سیزده سالگی توسط برادر خود به آیین باب در آمد. این پرسش که چرا از میان تمام اصحاب خود باب جوانی هیجده ساله را به وصایت ان تخاب کرد در پیشگفتار مورد بحث ق رار گرفته است. نﻜ. به ص 1۵ 11 برای نام برخی از این افراد و ادعاهای ایشان نﻜ. به فاضل مازندرانی، ظهورالحق : ۴ ،۴1-3۶. 12 برای شرحی که منابع رسمی تاریخ قاجار از این واقعه آورده اند از جمله نﻜ. به: خورموجی، محمدجعفر . حقائق الاخبار ناصری به تصحیح حسین خدیوجم، زوار 13۴۴ ؛ اعتضادالسلطنه، فتنه ی باب ، (فصل ی