باب و جامعۀ بابی ایران 182 باب پیش از اظهار امر خود، در بوشهر آثار دینی گوناگونی 7 در دست نیست. ها نگاشت که دقیقاً از محتوای آن آ گاه نیستیم امّا احتمالاً این نوشته می شامل دعا و یا مدح و ستایش امامان بوده و خواستارانی بین تجّار بوشهر داشته است. بنا به شواهد تاریخی باب با نگاشتن این آثار،توجّه بسیاری را 8 چه مثبت و چه منفی برانگیخت. باب بوشهر را ترک کرد و راهی عتبات مقدّسه یعنی کربلا 18۴0 در سال در این بازۀ زمانی وی 9 و نجف شد و حدود یک سال در آنجا اقامت گزید. یافت. گاه در مجلس درس سیّد کاظم رشتی رهبر مکتب شیخیّه حضور می گه هنگام اقامت وی در کربلا، توجّه برخی از پیروان مکتب شیخیّه به رفتار و منش والای باب و خلوص ایمانش جلب شد و برخی از ایشان بعدها در زمرۀ دشمن سرسخت باب، حاجی کریم خان 10 نخستین پیروان او در آمدند. که وی باب را نویسد با آن می ˝ ازهاق الباطل ˝ کرمانی در رسالۀ ردّیۀ خود هرگز ملاقات نکرده، واقعیّت امر این است که باب در کربلا بسیار مورد 11 تکریم و احترام بوده و محضر سیّد کاظم رشتی را درک نموده است. بینیم جوانی پرهیزگار، بدون تحصیلات رسمی در علوم بدین ترتیب می پردازد. شود و به خلق آثار مذهبی می دینی، به رسالتی بزرگ برانگیخته می ای است که خوانندگان را به تحسین و اعجاب از گونه سرشت آثار وی به دارد. در واقع باب با فقدان تحصیلات و شغل قدرت معنوی و ادبی او وامی امّی بودن ˝ بسیاری را جلب نمود و سابقۀ اسلامی تجارت خود، توجّه ، در حیات او نیز تجلّی یافت. نکتۀ قابل توجّه اینجاست که در تشابه ˝ پیامبر با برداشتی که به طور کلی در مورد امّی بودن پیامبر اسلام وجود دارد، در که سگ یک یهودی به اهل بازار MacEoin, Messiah,156 آنچه مکیون به آن ارجاع داده 7 ترجیح دارد نباید سوء برداشت شود. در اینجا اشاره به شغل تجارت نیست بلکه به برخی کنند. به فصل از اهل بازار است که با دروغ و تقلب شرافت شغل تجارت را پایمال می اول این کتاب نیز مراجعه کنید. 8 See Balyuzi, p. 40; Messiah, 157-8. - در مورد طول اقامت باب در کربلا، که محل برگزاری مجالس درس سیّد کاظم رشتی 9 بود اختلاف نظر وجود دارد. منابع طرفدار باب برآنند که وی مدت کوتاهتری را در کربلا اقامت داشت. 10 Peter Smith and Moojan Momen, ‘The Bábí Movement: A Resource Mobilization Perspective’, in P. Smith, ed., In Iran, 60 and references 11 Cited in Messiah, 160.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2