باب و جامعۀ بابی ایران

185 باب ینآرق ریسافت :یحو ۀلزنم هب ریسفت اوّلین درجۀ اجتهاد خود را از مکتب مشهور سیّد 1797 گردید. او در سال 18 محمود مهدی بحرالعلوم دریافت کرد. طور مستقل مدّت ‌ پس از یک سال دوری از بحرین به وطن بازگشت و به به دنبال حملۀ 1797 بیست و پنج سال به مطالعه و تحقیق پرداخت. در سال وهّابیون به روستای احساء، به بصره رفت و باقی عمر را در در مراکز دینی و هنگام زیارت در مکّّه 182۵ سایر شهرهای ایران و عراق بسر آورد. در سال وفات یافت و در قبرستان مشهور بقیع در مدینه به خاک سپرده شد. بعد از ) که اشاره کردیم باب او ۱۷۹۸-۱۸۴۳( او شاگرد محبوبش سیّد کاظم رشتی دانست مکتب شیخی را ادامه داد. پس از وفات سیّد کاظم، ‌ را معلّم خود می شیخیّه به چند گروه تقسیم شدند، از جمله برخی مرید محمّد کریم خان کرمانی شدند و گروهی به آیین باب پیوستند. آموزه های شیخیّه وجه مشخّص این فرقه، به مانند دیگر فرق و مذاهب اسلامی، چگونگی رهبری روحانی جامعۀ اسلامی بود. در این زمان، جهان شیعی درگیر مسائل نیز بود. این دو اصطلاح اخباری و اصولی انگیزی بین پیروان دو مکتب ‌ بحث بر اساس دیدگاه هر یک از این دو گروه برای توجیه نظریّات خود دربارۀ بود. ˝ اجتهاد ˝ الهیّات و قوانین اسلامی قرار داشت که مرکز آن مسألۀ معنی که آیا شخص باید با کوشش و تحقیق مستقلّ خود به یکحقیقت ‌ بدین ی باشد که ˝ اخبار ˝ دینی دست یابد یا آن که باید به طور مطلق تابع روایات و از پیامبر و امامان به دست مسلمین رسیده. طبعاً هر یک از دو گروه شیوۀ خود دانست. سرانجام اصولیون با ‌ را بهترین روش برای دریافت مسائل دینی می در سالیان اخیر آثار متعدّدی در مورد آراء و افکار شیخیّه منتشر شده. در این مقاله از آثار 18 ام: ‌ زیر سود برده Vahid Rafati, ‘The Development of Shaykhí Thought in Shí‘í Islam’, unpublished Ph.D. thesis (UCLA, 1979); Said Amir Arjomand, The Shadow of God and the Hidden Imam: Religion, Political Order, and Societal Change in Shi‘ite Iran from the Beginning to 1890 (Chicago, 1984), see index, ‘Shaykhism’; Mangol Bayat, Mysticism and Dissent: Socioreligious Thought in Qajar Iran (Syracuse, 1982), 37-58; Henry Corbin, En Islam iranien (Paris, 1971-2), iv. 205-300. An important recent study of Shaykh Aḥmad’s philosophy is Idris Samawi Hamid, ‘The Metaphysics and Cosmology of Process According to Shaykh Aḥmad al-Aḥsá’í: Critical Edition, Translation and Analysis of “Observations in Wisdom”’, unpublished Ph.D. thesis (SUNY Buffalo, 1988).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2