باب و جامعۀ بابی ایران 188 تر از آن، نام چنین میانجی چه اهمیّت داشت، و یا کم ایشان وجود نمی توانست باشد. می پیش از پرداختن به بحث بعدی، سزاوار است که بدانیم در بازۀ زمانی ای جدا نگاشت هنوز مکتب شیخیّه به عنوان فرقه را می الاسماء قیّوم که باب شد. رأفتی می نویسد: از شیعه تلقّی نمی به ˝ کشفیّه ˝ و ˝ پشت سری ˝ ، شیخیّه ˝ اگرچه اصطلاحاتی چون گروهی خاصّ که خود را گروهی منسجم و با هویّت شیخیّه ای جدا شود، این گروه در واقع فرقه یا شاخه شناختند اطلاق می می آمد. شیخیّه، خودشان را شیعۀ از جامعه شیعۀ ایران بشمار نمی کردند که باورها و رفتارشان طبق تعالیم شیعۀ دوازده راستین تلقّی می وجه ادّعای نوآوری و بدعت نداشتند. به امامی بود، و به هیچ توان پذیرفت که شیخ احمد در زمان حیاتش در دشواری می چارچوب تفکّر شیعه مؤسّس مکتب جدید شیخیّه بوده است. تنها ها بود که بنیادگرایان پس از گذشت زمان و رشد و بالندگی این آموزه مذهبی مانند علما به تمایز بنیادین بین اصول اعتقادی شیعه و مکتب شیخیّه پی بردند، و از آن پس بود که مکتب شیخیّه با کسب انسجام و اتّحاد، از نظر تاریخی گسترش یافت و هنگام مواجهه با تضادهای 23 اجتماعی و روشنفکری به صورت واکنشی علیه تفکّر شیعه درآمد. متون تفسیری برخی نیز تفسیر 24 تعداد فراوانی از آثار باب شامل تفاسیر گوناگون است. . اغلب این تفاسیر حدیث جاریه یا حدیث کمیلاحادیث مهمّی است مانند بر یک سورۀ کامل قرآنی یا بر یک آیۀ برجسته و مهمّ مانند آیۀ نور (قرآن ان ) است. این تفاسیر، که جملگی ظاهراً از دور ۲:۲۵۵( ) یا عرش ۲۴:۳۵ های عمده بین شیخیّه و شیعه، برای خلاصۀ مفیدی در این زمینه و تقاوت Rafati 48-49 23 Moojan Momen, An Introduction to Shí‘í Islám: The History and Doctrines of ن.ک. در خصوص اهمیّت نظریّۀ .Twelver Shí‘ism (Oxford and New Haven, 1985), 226-8 .Browne, ‘Báb, Bábís’, in ERE, ii. 300a-b بنگرید به ˝ شیعل کامل ˝ .3 نگاه کنید به پاورقی 24
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2