255 ،نایباب اب راجاق تلود ییورایورایوررایور سازند. دیدگاه بابیان نسبت به موقعیّت و اهدافشان را نمایان می سازد. بررسی دقیق این منابع چند نکته را در بارۀ مقاصد بابیان روشن می در واقعۀ مازندران، جمعی از بابیان که در حال عبور از آن ولایت بودند مورد حمله قرار گرفته و عملاً در دام افتادند و لذا تصمیم گرفتند که به جنگی دفاعی پرداخته و بدان وسیله بر حقّانیّت آئین خود گواهی دهند. در نیریز، چون یکی از بابیان سرشناس که طرفداران زیادی در بین اهالی شهر داشت از دستور حاکم که او را از ورود به شهر منع نموده بود سرپیچید، حاکم نیریز قوائی گرد آورده به بابیان حمله نمود و بدین ترتیب موجبات جنگ و جدال را فراهم آورد. بابیان برای دفاع از خود با قوای حاکم به ستیزه پرداختند امّا در اندیشۀ اخراج حاکم و یا تصرّف شهر نبودند. در زنجان، کوشش نافرجام حاکم به دستگیری رهبر جامعۀ نسبتاً بزرگ بابی در شهر آتش جنگ را دار برافروخت. حاکم با تقسیم شهر به دو قسمت مسلمان و بابی پیکاری دامنه علیه بابیان آغاز کرد. بابیان زنجان به جنگی کاملاً دفاعی پرداختند و به هیچ وجه در سر سودای تصرّف قدرت نداشتند. در هیچ یک از این نبردها که در گرفت مقصد بابیان این نبود که حکومتی بابی به محیطی محدود صورت می جای نظام حاکم قاجار برپا دارند. از میان نبردهای بین دولت و بابیان، واقعۀ مازندران در محلّ بقعۀ شیخ توان نقطۀ عطفی در تاریخ نهضت بابی به شمار آورد. این اوّل طبرسی را می ای بار بود که دولت مرکزی که تا آن زمان به زندانی ساختن باب در نقطه دورافتاده از کشور بسنده کرده بود با عزم و اقتدار به سرکوب بابیان پرداخت. مرگ محمّد شاه و رسیدن ناصرالدّین شاه به سلطنت که با صدارت میرزا تقی خان امیر کبیر همراه بود سهمی اساسی در این امر داشت. سوای آن، این های بعدی منجر شد اوّلین نبرد بین بابیان و دولت، بر حوادثی که به جنگ تأثیر گذاشت. بعد از واقعۀ شیخ طبرسی، چون آتش جنگ در نیریز و زنجان ور شد، دولت با سرعت و قدرت بیشتری به مبارزۀ با بابیان قیام کرد. شعله در تاریخ طولانی اذیّت و آزار بابیان و بهائیان که از سوی دولت یا با پشتیبانی آن صورت گرفته و تا امروز ادامه دارد، تنها در این دورۀ اوّلیّه است اند. در دهۀ که اعضای جامعۀ نوآئین خشونت را با خشونت مقابله کرده میلادی، بهاءاللّه اعلان نمود که من یُظهره اللّه موعودِ شریعت بیان 18۶0 است. اغلب بابیان دعوی ایشان را پذیرفتند. حتّی پیش از این تاریخ، بهاءاللّه
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2