279 ،نایباب اب راجاق تلود ییورایورایوررایور هجده تفنگ و معدودی اسب منحصر بود و نیز حضور تعدادی کودک و 80 ساخت. آزموده نمی سالخورده چنین جمعیّتی را در خور مقابله با لشکر رزم اگر اقدامات بابیان مجتمع در شیخ طبرسی جزئی از یک طرح بابی برای سرنگون ساختن دولت بود در آن صورت معقول بود که بابیان در نقاط دیگر سعی کنند از اغتشاش حاصله در پی درگذشت محمّد شاه سود جویند. متعاقب مرگ محمّد شاه در بسیاری از نقاط کشور شورش و اغتشاش بروز نمود و سالار که قبلاً در خراسان سر بر طغیان برداشته بود از فرصت حاصله استفاده نموده موقعیّت خود را تحکیم بخشید. شورش وی یک سال و نیم دیگر بخش عظیمی از قوای نظامی کشور را به خود مشغول داشت. بدون رسیدن کمک از خارج، سقوط قلعۀ شیخ طبرسی امری محرز بود و دیر یا زود ای همیشه حوادث و تحوّلات خارج قلعه افتاد. در جنگ محاصره اتّفاق می از این رو تدارک 81 زند. است که پیروزی یا شکست مدافعان قلعه را رقم می ها در حاصل بود مگر اینکه با طغیان بابی مدافعه در شیخ طبرسی امری بی رسد که اگر قصد بابیان شورش بود شد. به نظر می نقاط دیگر کشور توأم می به خوبی توانائی انجام آن را داشتند. برای مثال ملّا محمّد علی حجّت ترین جنگ بین بابیان و دولت، قوای زنجانی که حدود دو سال بعد در بزرگ بابی را رهبری کرد در بحبوحۀ واقعۀ شیخ طبرسی از پایتخت گریخت. وی پیروان زیادی در زنجان داشت و در مدّتی که به اجبار در تهران توقّف داشت با پیروانش در تماس بود. چون اوّلین حملۀ بزرگ به اصحاب بابی در شیخ طبرسی در نیمۀ دوّم دسامبر روی داد یعنی سه ماه و نیم پس از مرگ محمّد شاه و واقعۀ قلعه تا ماه مه سال بعد امتداد یافت، اگر به بابیان زنجان دستور رسیده بود که طغیان کنند ظاهراً فرصت کافی برای تدارک آن داشتند. یکی دیگر از زعمای بابی یعنی آقا سیّد یحیی وحید دارابی که حدود دو سال بعد چنین در یزد پیروان بسیاری در نبرد نیریز شرکت جست در آن شهر و هم .80 ،44–43 ن. ک. به لطف علی میرزای شیرازی، تاریخ، صص 80 در تاریخ جنگ موردی دیده نشده که بعد از اینکه قوای مدافع در یک قلعه محاصره ˝ 81 گردید، توانسته باشد به تنهائی و با امکانات و تجهیزات خود نیروی مهاجم را وادار کند که دست از محاصره بردارد. دفاع از یک قلعه همیشه جنگی است برای فرصت بیشتر به نقل از: ˝. یافتن Gert Bode, “Siege,” in Trevor N. Dupuy, editor-in-chief, International Military and Defense Encyclopedia (Washington D. C.; New York: Brassey’s [US], Inc., 1993), vol. 5, p. 2417.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2