باب و جامعۀ بابی ایران 284 امّا هرچقدر این مسئله [یعنی پیشروی طغیان سالار در خراسان] مهمّ باشد، از زمانی که پیروان باب در تمام نقاط مملکت ظاهراً رو به اند به همان اندازه جامعه را به خود مشغول نداشته. امیر افزایش بوده نفر 100000 توان ها را هم اکنون می به من اظهار نمود که تعداد آن اند و شمار زیادی از تعیین کرد و در ولایات جنوبی نیز پیدا شده ها در آذربایجان ها در خود تهران هستند و بالاخره اینکه وجود آن آن 89 کم کم سبب نگرانی شدید او شده است. گمان ˝ : سال بعد جاستین شیل وزیر مختار انگلیس در تهران نوشت رود که این آئین در تهران پیروانی در بین همۀ طبقات یافته و حتّی توپخانه می ها در این شهر شود که تعداد آن و پیاده نظام نیز مستثنی نیستند. تصوّر می امیر کبیر احتمالاً وحشت داشت 90˝. ممکن است به حدود دو هزار نفر برسد که ادامۀ گسترش نهضت بابی علاوه بر آنکه منجر به بروز اغتشاش در اطراف کشور شود باعث اختلاف و کشمکش در بین مستخدمین حکومت و نظامیان گردد و به این ترتیب بر عملکرد دولت اثر منفی گذارد و اجرای اصلاحات مورد نظرش را دچار تأخیر نموده و یا حتّی به مخاطره اندازد. به رسد ملاحظاتی نظیر آنچه ذکر شد توأم با گرایش وی به استفادۀ از نظر می آمیز وی نسبت به بابیان زور و قدرت به حدّ افراط، علّت سیاست خشونت بود. بعد از آنکه واقعۀ شیخ طبرسی به پایان رسید تا چندین ماه برخوردی مهمّ بین بابیان و مقامات دولتی روی نداد. امّا وقتی آقا سیّد یحیی دارابی ملقّب به وحید که بیش از سایر پیروان باب صاحب نفوذ بود برای نشر آئین بابی وارد یزد شد وضع تغییر کرد. اقدامات او در تبلیغ دین جدید سرانجام به واقعۀ اوّل نیریز منجر شد. وی قبل از آنکه به باب ایمان 91 وارد یزد شد. 18۵0 وحید در حدود ژانویۀ 89 “Excerpts from Dispatches,” p. 19. ، به نقل از 1850 فوریۀ 12 ، گزارش به پالمرستون 90 Momen, Bábí and Bahá’í Religions, p. 6. نفر جمعیّت داشت. ن. ک. به: ۴۰0۰۰ یزد به تخمین 18۶7 در سال 91 Hooshang Amirahmadi, The Political Economy of Iran under the Qajars: Society, Politics, Economics, and Foreign Relations, 1796–1926 (London; New York: I.B. Tauris, 2012), p. 19, Table 3.2.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2