باب و جامعۀ بابی ایران

297 ،نایباب اب راجاق تلود ییورایورایوررایور ای ‌ حامیان او تصمیم خود را گرفته بودند دیگر وحید از جنگ با حاکم واهمه توانست سببی باشد برای اعلان آئین ‌ آمد می ‌ نداشت. اگر جنگ پیش می باب و اثبات حقّانیّت آن. های مذهبی این نبرد در نظر بابیان تکیه دارند. ‌ منابع بابی و بهائی بر جنبه امّا ظاهراً عامل دیگری نیز در آغاز مطرح بوده است. مطابق تواریخ رسمی این دوره، مردم نیریز در زمان ورود وحید به شهر بر حاکم خود شوریده حاکم مجبور به ترک نیریز شده بود و در قطرو و نواحی که از شهر 137 بودند. آوری لشکر بود. تواریخ رسمی قاجار راجع ‌ خیلی دور نیست مشغول به جمع دهند و از اینکه علل ‌ به ماهیّت و گستردگی این طغیان اطّلاعاتی به دست نمی هائی در این طغیان شرکت ‌ نارضایتی مردم چه بوده یا چه طبقات و گروه چنین در تواریخ ‌ کنند. هم ‌ اند یا تعداد شورشیان چه بوده صحبتی نمی ‌ داشته رسمی قاجار ذکری از شرکت بابیان در این طغیان نیست. در این تواریخ 138 هائی که به حاکم یاغی شده بودند به وحید پیوستند. ‌ صرفاً آمده که آن شرحی مشابه در بارۀ فارسنامۀ ناصری حاج میرزا حسن فسائی در کتاب خود تن بودند و ۵۰۰ نزدیک به ˝ اشرار ˝ نویسد ‌ این شورش آورده است. وی می اگرچه ملّا محمّد 139 همگی بعد از ورود وحید به نیریز به او ملحق شدند. شفیع ذکری از طغیان مردم شهر نیاورده ولی شرح او و نیز نوشتۀ سیّد ابراهیم دهد که بسیاری از مردم شهر که برای دیدار وحید به مسجد ‌ نیریزی نشان می محلّۀ چنارسوخته رفته بودند مسلّح بودند. اطّلاعات محدودی که در منابع موجود آمده دالّ بر آن است که حاکم بسیاری از مردم شهر را با خود دشمن کرده بود. برای مثال نقل شده که یکی از برادرزادگان حاکم به نام میرزا محمّد جعفر در میان افرادی بود که به وحید پیوستند. او بعد از آمدن وحید به نیریز بابی شده بود. حاکم سابقاً پدر میرزا محمّد جعفر را به قتل رسانده بود و میرزا محمّد جعفر و چند برادر او را نیز زندانی نموده و دستور داده بود که گرسنه بمانند تا هلاک شوند. امّا چنین ن. ‌ . هم ۴۵۷ ، ص 10 ، جروضة الصّفاء ؛ هدایت، 110۶ ، ص 3 ، جناسخ التّواریخ سپهر، 137 .۶۳۶ ص ˝، سندی ˝ ، ک. به ابراهیم نیریزی .۴۵۷ ، ص 10 ، جروضة الصّفاء ؛ هدایت، 1107–110۶ ، صص 3 ، جناسخ التّواریخ سپهر، 138 .792 ، ص 1 ج 139

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2