باب و جامعۀ بابی ایران

299 ،نایباب اب راجاق تلود ییورایورایوررایور بخشی از اهالی شهر تلقّی گردد متعاقب ورود وحید ماهیّت و اهمّیّت کاملاً جدیدی یافت. اکنون قضیّه به جنگی بین دولت قاجار و بابیان تبدیل شده گردیدند، بدون ‌ بود. مقامات دولتی در تهران چون از حوادث نیریز مطّلع می دادند که سریعاً اقدامی قاطع علیه بابیان صورت پذیرد. ‌ شک دستور می توانست مطمئن باشد که حکومت شیراز ‌ حاجی زین العابدین خان ضمناً می توانست روی حمایت علما حساب کند ‌ چنین می ‌ به کمک او خواهد آمد. هم و این امر برای بسیج قوائی محلّی متشکّل از افراد داوطلب و نیز اعمال فشار ها اقدام کند اهمّیّت داشت. نقل شده است ‌ بر حکومت ولایت که علیه بابی که چون جنگ آغاز شد حاجی زین العابدین خان علاوه بر اینکه از حکومت 142 هائی نیز به علما و بزرگان شیراز فرستاد. ‌ ولایت طلب قوای نظامی نمود نامه منابع بابی و بهائی موجود راجع به واقعۀ نیریز از نظر و اقدامات علمای کنند. به احتمال زیاد علّت این امر این است ‌ منطقه در بارۀ جنگ ذکری نمی که علمای نیریز و شهرهای نزدیک کاملاً تحت الشّعاع مقام و شهرت وحید قرار داشتند. یکی دیگر از خصوصیّات بارز این جنگ سعی برخی از بزرگان محلّی و علما برای میانجیگری بین بابیان و حاکم بود. شرح سیّد ابراهیم دهد که بزرگان و سادات نیریز و بعضی از علمای اصطهبانات ‌ نیریزی نشان می ها نمایانگر علائقی ‌ اقدامات آن 143 کوشیدند از بروز جنگ جلوگیری نمایند. داد. جنگ ‌ است که بابیان جدید و قدیم را با مردم مسلمان ناحیه پیوند می نیریز این پیوندها را تا حدّ زیادی از هم گسست و در ظهور یک جامعۀ بابی با هویّتی مستقل مؤثّر واقع شد. جنگ دوّم نیریز که سه سال بعد روی داد شکاف بین بابیان و جامعۀ مسلمان را افزایش داد. واقعۀ نیریز که فقط یک ماه به طول انجامید مشکلی بزرگ برای مقامات دولتی در تهران تولید نکرد. این جنگ از حیث تلفات سپاهیان نه با نبرد مازندران که یک سال پیش از آن خاتمه یافته بود قابل مقایسه بود و نه با واقعۀ زنجان که مقارن آن شروع شد و هفت ماه و نیم ادامه یافت. وقایع زنجان – حجّت زنجانی و علمای زنجان رهبر بابیان زنجان ملّا محمّد علی زنجانی معروف به حجّت پیش از .11 محمّد شفیع نیریزی، تاریخ، ص 142 .۶۳۶ ص ˝، سندی ˝ 143

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2