319 ،نایباب اب راجاق تلود ییورایورایوررایور توانستند بسیاری از علمای زنجان را بکشند امّا چنین کاری بابیان می 209 نکردند. ها را نحوۀ مبارزۀ بابیان دیدگاه ناظران را که همگی از آغاز اقدامات آن دولت مرکزی صرفاً 210 به شورش علیه دولت تعبیر کرده بودند تغییر نداد. خواست که با سرکوب بابیان به سرعت نظم را از نو برقرار کند. امیر کبیر می ور شدن آتش جنگ در زنجان منجر شده نه مایل بود حوادثی را که به شعله تواند سبب بود بررسی کند و نه علاقه داشت ببیند چه اقداماتی احیاناً می بس بین طرفین شود ولی البتّه این امکان هم به علّت موضع برقراری آتش سخت علما اصلاً وجود نداشت. علمای زنجان در پی آن نبودند که با حجّت ها راه حلّی را که در نظر دولت شاید و پیروان بابی او صلح کنند. موضع آن ها نمود مشخّص کرد و آن در هم کوبیدن کامل بابی تر می ها راحت از همۀ راه بود. در مجموع شواهد موجود و مخصوصاً جنبۀ کاملاً دفاعی نبرد بابیان ها این نبود که علیه دولت شورش کنند. درک دهد که مقصد آن نشان می بابیان از این واقعه که از جمله در نامۀ حجّت به یکی از علمای زنجان منعکس شده است نیز مؤیّد این مطلب است. امّا وقتی که جنگ آغاز شد ای برای بابیان یافت و عزمشان را جزم نمودند که معنای مذهبی فوق العاده با تمام قوا در مقابل دشمن از خود دفاع کنند. همچنان که جان والبریج نوشته است هدف نهائی بابیان در جنگ این بود که از سرمشق امام حسین ای نداشتند جز اینکه چاره ˝ ها و معدود اصحاب باوفای او پیروی کنند. آن برای حفظ شرافت خود در نزد پروردگار بجنگند. راه دیگری وجود نداشت، بابیان چون قادر نبودند 211˝. نه به پیروزی امیدی بود نه به تسلیم شرافتمندانه نتیجۀ جنگ را که از آغاز رقم خورده و بر همگان معلوم بود عوض کنند تصمیم گرفتند از این نبرد برای اعلان ایمان راسخ خود به ظهور قائم استفاده . امّا جا دارد ذکر شود که مطابق تاریخ میرزا حسین 73–72 ، صصفتنۀ باب نوائی، 209 زنجانی، دو بابی شقاوت به خرج داده و لذا به امر حجّت از بین اصحاب طرد شده بودند. این دو نفر سپس به دشمن پیوسته بودند و بعداً راهنمای یکی از فرماندهان لشکر ها رخنه کرده بود تا حجّت را به قتل رساند (تاریخ، شده بودند که به مواضع بابی الف). 1۵– ب 1۴ های برگ که در ابتدای این 18۵0 ژوئن 2۵ برای مثال ن. ک. به گزارش شیل به پالمرستون مورّخ 210 بخش از مقالۀ حاضر نقل شد. 211 “Babi Uprising in Zanjan,” p. 353.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2