باب و جامعۀ بابی ایران 364 های داخلی در قزوین ارتباط داشت. ویژه به کشمکش از علل این خصومت به ترین ، محمّدتقی برغانی که خود را مجتهد اعلم و فاضل 1820 در اواسط دهۀ دانست، از احسائی دعوت کرد که در خانۀ او اقامت نماید. علمای قزوین می ردّ 142 وارد شود. قزوینی امّا شیخ احمد ترجیح داد که در خانۀملّا عبدالوهّاب آمیز و بیش از نقض یک رسم اجتماعی بشمار این دعوت امری تحقیر رفت. در قزوین نیز مانند یزد و اصفهان، ورود عالم برجسته به خانۀ می مجتهدی محلّی نشانی از شأن و مقام میهماندار بود و موجب افزایش احترام گشت. جلب حمایت احسائی اعتباری بود که مردم نسبت به او می توانست نادیده گرفته شود. در مورد دیگری سیّد محمّد طباطبایی معروف نمی به مجاهد، که مجتهدی شهیر از نجف بود تصمیم گرفت در خانۀ ملّا نویسد مجتهدین ایران چنان که تنکابنی می آن 143 عبدالوهّاب اقامت نماید. کردند. در یک مناظرۀشرعی طولانی که عموماً از ملّا عبدالوهّاب حمایت می بین دو گروه مجتهد درگرفت، ملّا محمّدتقی برخلاف همۀ همکارانش در ایران و عتبات که طرفداران ملّا عبدالوهّاب بودند، بدون هیچ انعطافی بر علاوه بر این، رابطۀ ملّا عبدالوهّاب با 144 ورزید. آمیز خود اصرار حکم جدل شاه، شاید هم به امید علی تر از محمّدتقی بود. فتح حکّام قاجار بسیار دوستانه تعدیل قدرت مجتهدین پر اقتداری مثل میرزای قمی و سیّد محمد باقر شفتی، خصوص ملّا عبدالوهّاب را به عنوان یکی از مجتهدین طراز اوّل ایران به شاه علی شمرد. در مقابل، حسن تفاهم اوّلیه بین ملّا محمّدتقی و فتح محترم می بزودی به کینه و دشمنی بدل گشت. میرزا آقاسی صدر اعظم محمّدشاه، اش داشت. دلایل فراوانی برای رنجش از محمّدتقی و تحریکات ضد صوفی اگر به خاطر مداخله شخصی شاه نبود، آقاسی به عنوان بخشی از سیاست اداری خود مبنی بر کاهش نفوذ مجتهدین، خاندان برغانی را از ایران تبعید افتادۀ مزارع و اراضی مزروعی ملّا های عقب کرد، و یا حداقلّ مالیات می 145 نمود. محمّدتقی را وصول می علی کیوان به نقل از عباس 3۶ -37 گری گری و بابی شیخی ، و 1۵۵ -۱،۵۶ . ج فهرست، 142 .)1929/13۴8 ، (تهران نامه عرفان ،قزوینی .2۴ قصص العلماء 143 .22 -23 ، همانجا 144 .27 -28 همانجا 145
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2