باب و جامعۀ بابی ایران

389 یئاهب تناید هب یباب نییآ زا گذارد. باب با وضع شریعت تازه، استقلال آیین خود را به اثبات رساند، و عزم خود را بر نوآوری بنیادین و بریدن از سنّت به صراحت بیان کرد. بر اساس های دینی ‌ در همه زمینه بیان فارسی ای که در کتاب ‌ ها و احکام تازه ‌ آموزه آمده، باید آيين بابی را یک آیین مستقلّ به شمار آورد، که پیامبرش باب ای در ‌ و سایر آثار او است، تعاليم ویژه بیان فارسی است، کتاب مقدّسش شناسی و اخلاقیّات دارد، و همچنین احکامی ‌ های خداشناسی، انسان ‌ زمینه تازه در عبادات و در امور اجتماعی وضع کرده است. اگر باب دست به این کار نزده بود، چه بسا که جنبش او نهایتاً یک فرقه درون اسلامی یا یک های ‌ آمد و تنها به عنوان یک پاورقی در کتاب ‌ جنبش سیاسی به شمار می ماند. امّا انگیزۀ اصلی باب از تأسیس یک آیین تازه، ایجاد ‌ تاریخ باقی می آمادگی لازم برای نوآوری و تغییرات بنیادين در جامعۀ ایران بود. های آیین باب ‌ نگاه مختصری به ویژگی های عربی ‌ باب در طول شش سال دوران رسالتش، آثار فراوانی به زبان های خود را مطابق افق ‌ ها آموزه ‌ و فارسی از خود به جای گذاشت که در آن های مذهبی سنّتی آن ‌ فکری و ذهنی مخاطبانش، یعنی در چارچوب بحث زمان (تفسیر قرآن، شرح حدیث، مسائل کلامی، دعا و مناجات، مسائل شرعی و ...) بیان کرده است. هر يک از این مسائل نيازمند گفتگویی شود که به ‌ جداگانه است. امّا سه مطلب محوری در همه آثار باب دیده می ) انتظار، به 1( های گوناگون بيان شده است. اين سه مطلب عبارتند از ‌ شیوه )، یعنی چگونگی به epistemology ) شناختشناسی ( 2( ، معنی موعودگرایی )3( دست آوردن علم و آگاهی از خدا و نمايندگانش بر روی کره زمين، و ) به معنی این که چه کسی دارای مشروعیّت الهی و حقّ authority ولایت ( رهبری معنوی و سياسی است. زمینۀ اعتقادی و فکری مخاطبان باب مذهب شیعه دوازده امامی ‌ پیش بود. لذا باب افکار و نظريات خود را در قالب همان اصطلاحات عرضه ترتیب لازمه شناخت و ارزیابی پیام او، آشنایی با اعتقادات و ‌ نمود. بدین اصطلاحات پیروان مکتب شیعه دوازده امامی معاصر او است. جالب توجّه اند: بحث ‌ است که در مذهب شيعه، هر سه مطلب یاد شده به هم پیوسته

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2