باب و جامعۀ بابی ایران

49 باب، خورشیدی در شبی بی سحر مرگ محکوم ساختند. علمای شیعی تعامل بیشتری روا داشتند و مجازات بسطامی را زندان یا تبعید دانستند. اختلاف بین شیعه و سنّی و ترک و فارس شد ‌ هایی در شهرهای مذهبی عراق می ‌ ها و تنش ‌ که همواره موجب ناآرامی پاشا سرنوشت بسطامی را به تصمیم ‌ در اینجا نیز خود را نشان داد. نجیب قضات استانبول واگذاشت و پس از چندی فرمان انتقال زندانی به استانبول دهد ‌ ). اسناد دولتی حکومت عثمانی نشان می ۱۸۴۵ ژانویه ۲۵( صادر گشت سازی استانبول محکوم ‌ که بسطامی به زندان با اعمال شاقّه در اسکلۀ کشتی درگذشت. بسطامی ۱۸۴۶ سال در اواخر سال ‌ گشت و پس از قریب یک که خواهیم دید، ‌ چنان 97 نخستین فرد بابی بود که در راه ایمان خود جان داد. دنبال آن رخ داد، عامل موثّری ‌ مأموریّت بسطامی به عتبات و حوادثی که به در شکل دادن به مسیر تاریخ دوران اوّلیۀ آیین بابی بود. سفر پر حادثۀ باب به مکّه باب همراه با ۱۸۴۴ سپتامبر ۱۰ /. ﮬ. ق ۱۲۶۰ روز بیست و ششم شعبان ۱۹/ قدّوس و غلام حبشی خود شیراز را ترک گفت و روز ششم رمضان این گروه چند روز بعد با یک کشتی بادبانی 98 وارد بوشهر شد. ۱۸۴۴ سپتامبر به قصد جدّه بوشهر را ترک گفتند. هدف باب از این سفر برآوردن های شیعی، و شاید انتظارات پیروانش، در مورد ظهور مَهدی بود. ‌ پیشگویی باید در دوران حج خبر ظهور خود را در ‌ بر اساس این روایات مَهدی می حضور دیگر حجّاج اعلام دارد و سپس به کوفه برود و از آنجا با همراهانش نماید و به فتح عالم پردازد. برآوردن این پیشگویی برای باب و ˝ خروج ˝ رفت. ‌ شمار می ‌ نهضت او اهمیّت فراوان داشت و مُهر تأییدی بر ادّعای او به حجّه] ‌ های خود بر اهمیّت این امر اشاره دارد: در آن ماه [ذی ‌ در یکی از خطبه ظهورالحق برای شرح حال ملّا علی بسطامی و جریان محاکمۀ او ن.ک.به: مازندرانی، 97 چنین ن.ک.به: ‌ . هم ۷۳-۸ الانوار ‌ مطالع ؛۸۷-۹ Amanat RR 175–80, 211–38 ; MacEoin, Denis, “The Fate of Mullā 'Alî Bastāmī”, Baha'i Studies Bulletin, 2:1 (1983), 77. Momen, Moojan. Ed. The Bábí and Bahá’í Religions, 1844–1944: Some Contemporary Western Accounts (Oxford: George Ronald, 1981) 83– 90 (Hereafter cited as Momen.); Momen, Moojan. ˝The Trial of Mullá ‘Alí Bastámí: A Combined Sunní-Shí‘í Fatwá against the Báb,˝ Iran: Journal of the British Institute of Persian Studies 20 (1982): 113–43; Nabil Zarandi 66–99, 87–92. .۷۴ عهد اعلیٰ افنان، 98

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2