باب و جامعۀ بابی ایران 70 رسیدن این رساله به دست بابیان اهمیّت فراوانی 163 انتشار وسیع آن بکوشند. در برداشت ایشان از حقیقت پیام باب داشته است. خبر ورود باب به تبریز چنان هیجان و انتظاری در مردم پدید آورد که حاکم شهر تصمیم گرفت او را در نزدیکی شهر منزل دهد تا اوضاع برای ای نوشته گونه که یکی از علمای آن زمان در رساله ورود او آماده گردد. آن ها در حقّ او بردند و منتظر ورود او و عوام اهل تبریز به توهّم افتاده گمان ˝ انعقاد مجلس بودند که اگر در آن مجلس آثار غلبه از او ظاهر شود...عارف و عامی و غریب و بومی حتّی عساکر نظامیّه بی تأمّل بیعت به او داده و به سبب اختلاف 164˝... اطاعت امر او را به هرچه حکم رود واجب شمرند نظر بین علماء در چگونگی ادارۀ مجلس، این انتظار یک هفته به طول انجامید. تبریز پس از اصفهان از نظر تعداد فراوان علمای دینی، از شیخی و شد. با تبعید باب به آذربایجان، اصولی، از شهرهای مهمّ مذهبی محسوب می و رفت و آمدهای بابیان شده بود و گسترش این آیین آن ولایت مرکز فعّالیّت کرد. در شهرها و قصبات این منطقه طبعاً ملّایان را سخت نگران می باب وارد شهر ملتهب و پرانتظار ۱۸۴۸ /ژوئیه ۱۲۶۴ سرانجام در ماه شعبان عهد و والی آذربایجان تبریز شد. در آن زمان ناصرالدّین میرزا هفده ساله ولی آبادی خان علی علی بود. دائی او امیر اصلان خان قوانلو، و پیشکارش فضل ها و چند تن دیگر از امرای مشاورین او در امر حکومت بودند. هر سه این دولت در مجلس محاکمه حضور داشتند. نویسد: تشکیل جلسۀ محاکمۀ باب بهترین کاری بود که در امانت می توانست از آن به نفع مقابل شکایات علماء [از اشاعه آیین باب] آقاسی می خود بهره بگیرد. وی امیدوار بود با این محاکمه به دو هدف دست یابد. با قرار دادن باب در مقابل علمای شیخی که خواهان قتل باب بودند صدر شان های فرستاد و آنان را به عواقب ناگوار تندروی اعظم پیامی به بابیان می کرد که به علمای چنین از این موقعیّت استفاده می داد. وی هم هشدار می .۱۳۱-۳۳ ظهور الحق 163 ،شخیگری و بابیگری ملّا محمّد تقی ممقانی نقل شده در مدرّسی چهاردهی رسالۀ از 164 .۳۱۱ ،۱۳۵۱ طهران
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2