۴۴۴ ﺑ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﺭ ﺻﺪﺍﻗﺘﺶ ﻭ ﺍﻭ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻳﺎﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻪ ﺍﻧﺪ . ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﻭ ﺍﺻﻼﺣﻰ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭ ﻣﺸﻴﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﮤ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺯ ﺷﺪﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﻳﻰ ﻭ : ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﺁﺩﻣﻴﺖ، ۱۳۵۱ ﺳﺎﺳﺎﻧﻰ، ﻣﻠﮏ ﺧﺎﻥ ؛ ۱۳۳۸ ۵۹ ، - ۱۲۵ . ﺑﺎﺷﻰ ﺣﮑﻴﻢ ، ﺧﺎﻥ ﻣﻮﺳﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ : ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺧﺎﺩﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻳﮑﻰ ﻭ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﻟﻬﻰ ﺣﮑﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻠﻘﺐ ﺩﻭﺭﺍ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻭ ﻣﻴﺜﺎﻕ ﺍﻣﺮﺍ ﻭﻟﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﻭﻻﻳﺖ ﻥ ﻟﻠﻪ ﺍﺳﺖ . ﺁﻭﺭﺩ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﮐﺮﺩ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺑﻮﺩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺭ ﻭ . ﺭﻭﺿﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍ ﺷﺐ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺷﺪ ﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺰﻟﺶ ﺷﺪ ﻣﺆﻣﻦ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﺍﺯ ﭘﺲ ﻭ ﺑﻮﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺰﻟﺶ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﻧﻰ ﺍﻯ ﻫﻔﺘﻪ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺷﺎﻡ ﭘﺬﻳﺮﺍﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍ ﺷﺐ . ﻣﻰ ﺩﻳﺎﻧﺘﻰ ﮔﺬﺭﺍﻧﻴﺪ . ﻣﺮﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﻭﺯﻳﻦ ﻭ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭ ﻫﻴﮑﻞ ﺧﻮﺵ ﻭ ﺭﻭ ﺧﻮﺵ . ﻣﺤﻀﺮﺵ ﻭ ﻣﺤﮑﻢ ﻭ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺶ ﺑﺨﺶ، ﻟﺬﺕ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺪﻩ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺍﻯ ﮔﺮﺩﻳﺪ . ﺁﻭﺭﺩ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺘﺪ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺰﻭﺩﻯ . ﺳﭙﺲ ﺗﺤ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺭ ﻭ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﺑﻪ ﻭ ﮐﺮﺩ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﺍ ﻃﺐ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺍﺭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻭ ﮔﺮﻓﺖ ﻃﺐ ﺼﻴﻞ ﺷﺪ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻃﺒﺎﺑﺖ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﺗﻰ ﺍﻧﺪﮎ . ﺍﺯ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﺯ ﭘﺲ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﺣﺎﮐﻢ ﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﺣﺴﺎﻡ ﺩﻫﺪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﻣﻄﺐ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﻮﺳﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ . ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﺳﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺩﺭ ﺑ ﻭ ﮐﺮﺩ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻮﺩ ﺁﺷﻨﺎ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻯ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﻃﺐ ﺑﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﺮﺏ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺎ . ﺍﻭ ﺍﺯ ﻓﻘﻴﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻰ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻭ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﺍﻣﺮ ﺍﺑﻼﻍ ﺩﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻭ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻣﻰ ﮔﺬﺭﺍﻧﻴﺪ . ﻣ ﺟﺎ ﻫﻤﻪ ﻭ ﻧﻤﻮﺩ ﺍﻗﺪﺱ ﺍﺭﺽ ﻭ ﻣﺸﻬﺪ ﺁﺑﺎﺩ، ﻋﺸﻖ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ، ﺗﺒﺮﻳﺰ، ﺑﻪ ﺳﻔﺮﻫﺎﺋﻰ ﻘﺪﻣﺶ ﺷﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭﺵ ﻭ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﻣﻰ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺳﺮﻭﺭ ﻭ . ﺩﺭ ۱۳۰۲ ﺵ . ﺳﻦ ﺩﺭ ۹۰ ﺑﻪ ﻗﺰﻭﻳﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﮕﻰ ﻧﻤﻮﺩ ﺻﻌﻮﺩ ﺍﺑﻬﻰ ﻣﻠﮑﻮﺕ . ﺍﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﻧﺎﺯﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﻟﻮﺍﺡ . ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻰ، ﺝ . ،۴ ۴۶۸ - ۴۹۸ . ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﻤﺰﻩ ، ﺣﺸﻤﺔ ﺍﻟﺪﻭﻟﻪ : ﻳ ﻭ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺷﺎﻩ ﻣﺤﻤﺪ ﻭﻟﻴﻌﻬﺪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﻋﺒﺎﺱ ﻳﮑﻢ ﻭ ﺑﻴﺴﺖ ﭘﺴﺮ ﺍﻣﺮﺍﻯ ﺍﺯ ﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ . ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﻫﺎﻯ ۱۸۴۷ - ۱۸۴۹ ﻡ . ﺭﺍ ﺳﺎﻻﺭ ﻓﺘﻨﮥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺑﻮﺩ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﻭﺍﻟﻰ ﺳﺎﺯﺩ ﺧﺎﻣﻮﺵ . ﮐﺒﻴﺮ ﺍﻣﻴﺮ ﺧﺎﻥ ﺗﻘﻰ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺑﻪ ﮐﻪ ﺑﻮﺩ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻭ ﺣﮑﻤﺮﺍﻧﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺩﺭ ﻭ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺑﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﺏ ﺣﻀﺮﺕ . ﻣﺮﻭ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ ﻭﻯ ﺍﺯ ﺳﺨﺘﻰ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﻮﺩ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﻀﻤﺎﻡ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﻥ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺷﺪﻥ ﺟﺪﺍ ﺁﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﻪ ﺧﻮﺭﺩ ﺗﺮﮐﻤﺎﻧﺎﻥ . ﺑﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮔﻮﻧﺎﮔ ﻫﺎﻯ ﺍﺟﺤﺎﻑ ﻭ ﺗﻌﺪﻯ ﻭ ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻮﻥ ﺷ ﻭ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺭﺍ ﻣﺮﺩﻡ ﮑﺎﻳﺖ ﻣﻰ ﺑﻮﺩ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﻧﮕﻴﺨﺖ . ﻣﺼﺎﺣﺐ؛ ﺳﺎﺳﺎﻧﻰ، ﻣﻠﮏ ﺧﺎﻥ ۱۳۳۸ ﺻﺺ ، ۵۹ - ۱۲۵ .
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2