۴٠ ﻣﺆﻟ ﻋﻠﻤﻰ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻌﺮﻑ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﻭ ّّّﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﻒ ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﻄﻮﺭﻳﮑﻪ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺑﻄﻮﺭ ﻓﺼﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻰ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺍﺳﺖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﭼﺎﭖ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﺩﺭ ّﺷﻮﺩ، . ﺩﺭ ﻫﻢ، ﻓﺼﻮﻝ ﺳﺎﻳﺮ ﺩﺭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﻪ ﺧﻮ ﺷﺨﺺ ﻧﻈﺮ ﻣﺆﻟﻒ ﺟﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻰ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﮐﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﺮﺩﻩ ﻗﻴﺪ ﺭﺍ ﺩ ﻫﻴﭻ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺩ ﻣﺆﻟ ﺧﻮﺩ ﺍﺑﺘﮑﺎﺭﺍﺕ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻫﻢ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﺣﺘﻰ ﻭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺗﺮﺟﻤﻪ ّﺻﻮﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻒ ﻣﻰ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺭﺍ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﻫﺪ “. ﺍﻧﺘﻬﻰ . ﻣﻰ ﺩﺭﺝ ﺫﻳﻼ ﮐﺘﺎﺏ ﭘﻨﺠﻢ ﻓﺼﻞ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ً ﺷﻮﺩ : ” ﻧﻈﻢ ﻳﺎ ﺍﺳﺖ ﻣﻘﺪﻡ ﻧﺜﺮ - ﺗﺎ ﮐﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯ ﻗﺴﻤﺖ ﻳﮏ ﭘﻴﺶ ﭼﻨﺪﻯ ﻣﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﻈﻮﻣﴼ ﻣﺎ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺭﻭﺱ ّﻣﻮﺍﺩ ﺷﺪ . ًﻣﺜﻼ ﺍﻟﺼﺒﻴﺎﻥ ّﻧﺼﺎﺏ ﺩﺭ ﻟﻐﺖ ﻭ ﻣﺎﻟﮏ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﻔﻴﮥ ﻃﺐ ﺩﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻭ ﻧﺤﻮ، ﻭ ﺻﺮﻑ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺩﺭ ّ ) ﻋﻠﻰ ﺑﻮ ﺑﺪ ﻫﺴﺖ ﻋﻠﺖ ﻫﻔﺖ ﺭﺍ ﺁﺩﻣﻰ ﺧﺮﺩ ﭘﺮ ﺣﮑﻴﻢ ﺁﻥ ّﮔﻔﺖ ( ﻭ ﺍﻟﺤﺴﺎﺏ ﺧﻼﺻﺔ ﺷﻴﺦ ﺭﻳﺎﺿﻴﺎﺕ، ﺩﺭ ّﺑﻬﺎﺋﻰ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻓﻘﻪ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻭ ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ ﺩﺭ ﺳﺒﺰﻭﺍﺭﻯ ﻫﺎﺩﻯ ﻣﻼ ﺣﺎﺟﻰ ّ ﻣﻰ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻭ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﻈﻢ ﻟﺒﺎﺱ ﺩﺭ ﺭﺍ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮐﻪ ﺣﮑﻤﺖ، ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺜﺮ ﺑﻄﻮﺭ ﺩﺭﺱ ﺍﮔﺮ ﻭ ﻓﻮﺭﻣﻮﻝ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻪ ﻭ ﺁﻥ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺁﻥ ﻫﺎﻯ ﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻣﻨﻈﻮﻣﴼ ﮔﺮﺩﻳﺪ ) ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ .( ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻟﮑﻦ ﻳﻌ ﻧﻴﺴﺖ ﻃﻮﺭ ﻗﺪﻡ ﻧﺜﺮﻯ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ّﻨﻰ ﻣﻰ ﺟﻠﻮ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﻣﻰ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﺻﻠﻰ ﺳﻨﮕﺮﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﺭﺍ ﻧﻈﻢ ﻭ ﺭﻭﺩ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ . ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻧﻈﻢ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻓﮑﺮ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻭ ﺗﻬﻴﻴﺞ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻰ ﺑﻠﮑﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﺜﺮ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ] ﺑﮕﻮﺋﻴﻢ [ ﻧﻈﻢ ﻣﺘﺼﺮﻓﺎﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺣﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ّﻧﺜﺮ ﺍﻭ ﺑﺎ ﻭ ﮐﻨﺪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺷﻮﺩ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻭ ﻣﺮﻏﻮﺏ ﻭ ﮐﻨﺪ ﻫﻤﺴﺮﻯ . ﺭﺍ ﮐﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﻢ ﻟﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺗﻨﺰﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺯ ﺑﮑﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﻭ ّﻧﺘﻮﺍﻧﺪ . ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﻴﺎﻥ ﮐﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺎ ﻭ ﺍﻧﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﻏﺰﻝ ﺟﺰﻭ ﺭﺍ ﻧﺜﺮ ﻫﺎﻯ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻌﻀﻰ ﻧﻈﻢ، ﮐﻴﻔﻴﺖ ﻭ ّّﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﻰ ﻣﻨﻈﻮﻡ ﮐﻼﻡ ﺷﻌﺒﺎﺕ ﺍﺯ ﻳﮑﻰ ﻣﺎ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻪ ﻏﺰﻝ ﮐﻪ ﺩﺍﻧﻴﻢ ﺍﺳﺖ . ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺭﺍ ﻣﻬﻤﻰ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺎ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺭﻭﺱ ﺿﻤﻦ ﻣﻨﻈﻮﻡ ﮐﻼﻡ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ّﺑﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻫﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺳﺎﻳﺮ ﺩﺭ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﺮﺩﻩ . ﺑﻪ ﮐﻪ ﻗﺼﺺ ﻭ ﺣﮑﺎﻳﺎﺕ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺎﻝ ﺳﻴﺼﺪ ﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﺍﮔﺮ ﻭ ﺩﺍﺷﺖ ﺭﻭﺍﺝ ﻣﻨﻈﻮﻣﴼ ﺑﻮﺩ ﺷﺪﻩ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺷﻌﺮﻯ ﻏﻴﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻴﺎﮐ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﮐﻨﻴﻢ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺭﺍ ﺧﻮﺩ ّﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﺮﺏ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻣﺎ ﺎﻥ ﺍﻧﺸﺎءﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻣﻰ ﻭ ﮐﻢ ﻏﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺜﻮﺭﻩ ﮐﺘﺐ ﺍﻧﺪ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎﺭﺍ ﺗﻮﺍﻥ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2