دسیسه‌پنداری

79 نگاری ایرانی ‌ سبک پارانوئید در تاریخ رود. از ‌ لوحی به شمار می ‌ ی ساده ‌ دهد، نشانه ‌ باوری را تشکیل می ‌ توطئه سوی دیگر، هرگونه تالش برای ابطال نظریه توسط اطالعات واقعی «تأیید کاری دارند. با توجه به مصونیت ‌ کند» که این افراد خود دستی در پنهان ‌ می ها به یک معنا تقریبا نظریه ‌ پذیری، این نظریه ‌ های توطئه در برابر ابطال ‌ نظریه نیستند بلکه شاید بهتر باشد آنها را «الگوهای توطئه» بخوانیم، زیرا آنها بیش 1 ی اندکی دارند. ‌ کنند و دعاوی پیشگویانه ‌ از هر چیز، واقعیت را ترسیم می کند، این استکه افرادی ‌ ای در خور اعتنا تبدیل می ‌ آنچه ایران را به نمونه باوری گرایش دارند ‌ کرده و به لحاظ روانشناختی باثبات، به توطئه ‌ تحصیل باورانه اساس کار تعدادی از مورّخان ‌ های توطئه ‌ تر آن که استدالل ‌ و عجیب ای میان ایران ‌ بانفوذ و پُرمخاطب قرار گرفته است. از این نظر، تفاوت عمده روشنفکران ‌ و کشورهای غربی وجود دارد. در کشورهای غربی، معموال شبه ای اندک از تحصیالت دانشگاهی رسمی دارند ‌ و خودآموختگانی که بهره اند؛ این افراد، «بیگانه با وقایع» اما «آشنا با فرهنگ ‌ های توطئه ‌ طرفدار نظریه بوده و اغلب دل خوشی از نخبگان دانشگاهی ندارند. 2 ی خودشان» ‌ جامعه ی ‌ برای مثال، جالب است که در تحقیق معروف دیوید هَکِت فیشر درباره ای که ‌ مغالطه ۳۰ ای، در میان بیش از ‌ های مخدوش مورّخین حرفه ‌ استدالل باورانه» وجود ‌ ی اِسناد علّی توطئه ‌ برد، چیزی با عنوان «مغالطه ‌ از آن نام می ای، ‌ تواند حاکی از این باشد که در میان مورّخان حرفه ‌ این امر می 3 ندارد. زبان که تحقیق فیشر تا حد زیادی به آن محدود ‌ حداقّل در دنیای انگلیسی باورانه رواج ندارد. ‌ است، استدالل توطئه . از این نظر، آنها به مارکسیسم عوامانه و روانکاوی فرویدی شباهت دارند؛ اولی، هرگونه مخالفت را ناشی از 1 داند، و دومی مخالفت را صرفا حاکی از سرکوب احساسات «حقیقی» توسط ‌ منافع طبقاتی یا آگاهی کاذب می شمارد. ‌ فرد شکاک می 2. Anderson, ‘Conspiracy Theories, Premature Entextualization, and Popular Political Analysis’, p. 100. 3. David Hackett Fischer, Historians’ Fallacies: Toward a Logic of Historical Thought (New York: Harper & Row, 1970).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2