پیوست: مؤسسان به چه معناست؟ ۱۲۹ آنچه مسلم است این استکه «قوهی مؤسس» به یکسان یا به یک روش و شکل واحد تجلی نمی یابد. وضعیت سیاسی و فرهنگی و مرحلهی قانونی و سنتهای قانون گذاری از کشوری بهکشور دیگر فرق دارد. بدینترتیب، کسانی که شکل واحدی برای برپایی یا حتی عملکرد «قوهی مؤسس» در نظر میگیرند راه و شیوهای ساده انگارانه ترسیم می کنند. پیشینهی تحول و توسعهی سیاسی و قانونی در هر کشور جایگاهی خاص دارد که، بهنوبهی خود، بر شکلگیری «قوه ی مؤسس» و عملکرد آن تأثیر می گذارد. بیشتر نظریهپرداز ان به وضعیت فرانسه در دوران انقالب یا رویدادهای ال انقالبی در ایا ت متحدهی آمریکا ارجاع می دهند. این چنین اشاراتی، بههرحال، سودمندند، اما نباید آنها را تنها شیوهها و روشهای ممکن جلوه گر ساخت یا تنها مدل و الگوی موجه و ممکن وانمودکرد. برپایی قوهی مؤسس، چنانچه با توجه به بستر فرهنگی و سیاسی و توسعه ی ملی هر کشور سامان دهی نشود، چهبسا به آرمانهای مطرح نتواند درست واکنشکند. در اینجا ما با امری سروکار داریم که خصوصی اتی کلی و شاید هم جهانی دارد و، در همان حال نیز، وابسته است به خصوصیاتی موردی و محلی. رهبری سیاسی و بستر فرهنگی در هرجا باید قادر باشد میان این دو وجه ارتباطی درست برقرار سازد و از آن میان هماهنگی و راه حلی خالق ترسیمکند. ماده ی ابدیت قانونی در بسیاری از قانونهای اساسی مواد یا بندهایی داریمکه از ابدیت و جاودانگی سخن می گویند. برای نمونه، می توان از نوعی رژیم سیاسی سخن به میان آورد یا نوعی دین را از چنان تقدسی برخوردار ساختکه جایگاه قانونیاش هیچگونه تغییر یا دگرگونی را پذیرا نیست. این دست از مواد قانونی را میتوان علی االصول موادی ابدی به حساب آورد. این چنین مادهای را در زبان انگلیسی میگویند Clause Eternity ، به زبان آلمانی آن را Ewigkeitsklausel مینامند، برابر فرانسوی آن میشود Clause Éternité . در اینجا ما آن را «بند ابدی» مینامیم، یعنی مادهای غیرقابلتغییر.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2