پیوست: نگاهی گذرا به چهار دوره ی اول مجلس شورای ملی ۱۴5 نه تنه ا خواستار برکناری شوستر و همکارانش شد، بل از این وراتر رفته و از دولت ایران خواست متعهد شود «درمورد اشخاصی که می خواهد بهعنوان های ال با سفارت مستشار دعوت نماید قب روس و انگلیس مشورت کند و با اجازه ی آن ه ا دعوت به عمل آورد» (ص . )5۳ مردم مقاومت کردند و مجلس اولتیماتوم را رد کرد. انگلیس نیز طی مکتوبی از ایران خواسته بود اولتیماتوم روس را بپذیرد. شماری از رجال قاجاری، خاصه نایبالسلطنه، طرف روس را گرفتند. سرانجام، نایب السلطنه مجلس راکه، به هرحال، دورهاش راگذرانده بود منحل و تعطیلکرد. قوای روس، پساز بمباران مجلس، وارد تبریز شد. قوای روس تا انقالب شوروی در ایران باقی ماندند. در مشهد حرم امام رضا را به توپ بستند. نایب السلطنه ناصرالملک با پذیرش اولتیماتوم در تاریخ سوم دی ماه ۱۲۹۰ خورشیدی مجلس شورای ملی دورهی دوم را منحل اعالمکرد. «دولت نجفقلی خان بختیاری (صمصام السلطنه) اولتیماتوم را رسما پذیرفت و شوستر به آمریکا بازگشت.» مجلس دوم شورای ملی ۲5 ماه و ۹ روز ادامه داشت و با اولتیماتوم روسیه عمر آن پایان یافت ( ۲۴ آ بان ۳-۱۲۸۸ دی .)۱۲۹۰ فترت پساز مجلس دوم سه سال ادامه یافت. در سال ۱۲۹۲ خورشیدی دولت مستوفی الممالک رویکار آمد و انتخابات مجلس سوم را برگزار کرد. پساز آنکه ناصرالملک مجلس را، بسته به نوع نگاه حقوقی و سیاسی تعطیل و، در واقع، منحل کرد، مردم در نقاط مختلف کشور دست به شورش زدند. ناصرالملک (نایب السلطنه) با یاری دولت های روس و انگلیس همهی شورشها و قیام ها را سرکوب کرد. اینکه عدهای می گویند انگلیس هواخواه مشروطیت بوده است سخن دقیقی بر زبان نمی رانند؛ چنان که دیدیم و میبینیم، انگلیس مدام به پیمان ۱۹۰۷ با روسیه می اندیشید و هماره سر بزنگاه به یاری روسیه می شتافت. .۳ احمدشاه که به سن بلوغ رسید، ناصرالملککنار رفت و انتخابات دورهی سوم آغاز شد. سرانجام، در ، ۱۴ یا به روایتی دیگر، در ۱۳ آذر ۱۲۹۳ مجلس افتتاح شد.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2