پیوست: نگاهی گذرا به چهار دوره ی اول مجلس شورای ملی ۱۴۷ نکته ی درخور توجه اینکه کشور ایران در این مقطع از شمال و جنوب در معرض تجاوز روسیه و انگلیس قرار داشت. به یک اعتبار، «روح زمانه»ی حاکم بر روابط میان این دو کشور همچنان همان قرارداد ۱۹۰۷ بود و میل به تجزیهی ایران. قوای روس تا قزوین پیش آمدند و تهران را تهدید میکردند. مستوفی الممالک از تعدادی از وکال خواستند تهران را ترک کنند. اینان به قم مهاجرت کردند. می خواستند شاه را به اصفهان بفرستند، اما روس و انگلیس نگذاشتند. شاید می خواستهاند در فرصت مناسب از او امتیازاتی اخذ کنند. مهاجران به قم کمیتهی دفاع ملی را تشکیل دادند. این کمیته بنا داشت با آلمانها همکاری کند. قوای روس به قم حمله کرد.کمیتهی دفاع ملی بهسمت کاشان و اصفهان حرکتکرد و از آنجا بهکرمانشاه رفت. در این زمانکرمانشاه در دست نیروهای عثمانی بود. در آنجا بودکهکمیتهی دفاع ملی خود را تبدیل کرد به «دولت دفاع ملی». هنگامیکه تحول وضعیت جنگ به نفع متفقین تمام شد و نیروهای عثمانی شکست خوردند، دولت ملی نیز دوام نیاورد. در مجلس سوم مباحثاتی ریشهای جریان داشت که در اساس ادامهی مباحثات دوران آغازین مشروطیت بود، مانند تحصیل زنان یا مالیات بر اراضی. روحانیون می خواستند مادهی ۲ متمم قانون اساسی را الزم االجراکنند، اما موفق نشدند. مادهی ۲ تشکیل هیئتی پنج نفره از «مجتهدین» را پیش بینی کرده بود، الم. در واقع ، هیچ جهت تطبیق قوانین مصوب با اصول اس گاه این ماده به اجرا درنیامد. آنچه امروز در جمهوری اسالمی به عهدهی شورای نگهبانگذاشته شده است صورتی گسترده و اختیاراتی بیشتر از همان مادهی ۲ متمم قانون اساسی مشروطیت است. قوانینی که در مجلس سوم به تصویب رسید همه حکایت دارند از تداوم «روح مشروطیت»، مانند قانون تشکیالت وزارت عدلیه، قانون مالیات مستغ ، الت قانون سربازگیری، ... . ال و نقره و قانون منع خروج ط مجلس سوم براثر جنگ جهانی اول و فشار روسها و انگلیسها و ماجراهای مهاجرت دموکراتها و ضعف نظام سیاسی به تعطیلی انجامید.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2