چند گفتار

6۰ چند گفتار بگوید دولت دارای قانونی اساسی نیست که «پیرو» و مطابق آن اراده ی دولتی سامان بیابد و عمل کند، بل دولت خودش قانون اساسی است؛ یعنی هستی وضعیتی موجود، وضعیت و منزلت و مرتبهای (Status) از وحدت سیاسی و نظم. به نظر اشمیت، هستی و موجودیت «دولت» خاتمه مییابد، چنانچه این قانون اساسی، یعنی این وحدت سیاسی و نظم، از میان برود و پایان بیابد. از اینجا نتیجه می گیرد که «قانون اساسی»، در واقع، «روح» دولت و زندگی مشخص و هستی و موجودیت انفرادی و خاص آن است. دراین باره در رساله ی میثاق ملی چیست؟ مطالبی را آوردهام. 17 از «ایسوکراتس»، خطیب مشهور یونانی، نیز یاد کرده امکه قانون اساسی را «روح پولیس» می نامد. همین ایسوکراتس در جایی دیگر می گوید همان سانکه روح دولت دستخوش تغییر و دگرگونی است شهروندان نیز در معرض دگرگونی قرار می گیرند. «ورنر یگر» در جلد سوم کتابش که به آرمان های فرهنگ یونانی می پردازد از ایسوکراتس نقل می کند که روح دولت را قانون اساسی آن میداند. 18 خطابه های ایسوکراتس نکته هایی مهم و آموزنده در بر دارند. برای نمونه، «سرچشمه ی همه ی خطرهاییکه آتن را تهدید می کنند از ساخت درونی دولت آتن نش ئ ت» می گیرند. سپس در ادامه اشاره می کند به اینکه «به یاری بخت مساعد» و «به سبب نبوغ مردی سیاسی موفقیت هایی بزرگ به دست آوردهایم، ولی نتوانسته ایم آنچه را به چنگ آمده است نگاه داریم... بر سراسر یونان تسلط یافتهایم، ولی زود این تسلط را از دست دادهایم، زیرا چنان قانونی اساسی نداریم که ما را به نگاهداری آن توانا سازد». و در اینجاستکه با تأکید می گوید «قانون اساسی ر وح جامعه و دولت است و برای دولت همان اهمیتی را داردکه روح و عقل برای آدمی. سیرت افراد و رهبران سیاسی شکل قانون اساسی را میپذیرد و اعمالشان نیز با آن سازگاری دارد.» 19 نویسنده ی برجسته ی این کتاب 17 . نک : چنگیز پهلوان ( )۱۳۹۸ میثاق ملی چیست؟ . صص .۲۳ -۱۹ بی جا: فراز اندیشه. 18. Jaeger, Werner. Paideia: The Ideas of Greek Culture: III. P. 112. Oxford Uni. Press 1986. 19 . نک : ورنر یگر ( )۱۳۷6 پایدی ا ، ج . ۳ ترجمه ی محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی، ص . ۱۱۲۷

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2