اصول تعلیم و تربیت

102 به همراه میآ ورد. حافظۀ متداعی ه که فاقد استشعار است در آزمایش مشهور پاول 149 به ثبت رسیده است. حافظۀ متداعیّ ه در تعلیم و تربیت اطفال نقشی اساسی دارد. و امّا هوش عملی عبارتست از نوع ابتدائ ی از جلوه های ذهنی و استفاده از تجربیات قبلی و ساختن ابزار برای رسیدن به نیازهای غریزی، که تا درجه ای در حیوانات و به خصوص حیوانات پیشرفته تر مثل شمپانزه قابل مشاهده است. طبقۀ سو م حیات، جلوه ّگر آثاری می باشد که خاص وجود انسانی است. این طبقه در برگیرندۀ آثار دو طبقۀ ّاوّل است ام ا خصوصی ات منحصر به فرد خود را دارد. لذا نباید دچار این اشتباه شد که چون غرائز و احتیاجات مشترکی میان حیوان و انسان موجود استِ، انسان تمدن ساز را در ردیف حیوانات قرار دهیم. سائق ها، ادراک ارزش و عقل نظری قوای تشکیلدهندۀ طبقۀ سو م حیات و نفس انسانی است. دکتر هوشیار در خاتمۀ فصل سو م با اشاره به آراء ارسطو 150 و افالطون 151 و برخی ّاز صاحب نظران جدید روانشناسی و تعلیم و تربیت در مورد مقام انسان و خصوصیات ممتاز او نتیجه می ال گیرد که عقل نظری همراه با قوای اراده و وجدان اخ قی رتبۀ عالی حیات را تشکیل می دهد. عقل نظری قوه ای است خارج از وجود در حالی که عقل (یا هوش) عملی در خدمت غرائز است. همین امر سبب می شودکه انسان بتواند احتیاجات ّطبیعی اش را با احتیاجات تمد نی همّا هنگ سازد. پدیده تمث ل و همراه با آن استفاده از ّزبان نیز از جمله قوا و مشخ صات این طبقه از حیات است که براساس آن ها معارف و فرهنگ و تمدن از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و در هر انتقال جلوه های متعالیتر یافته است. در مراتب حیات سیر نیرو از مراحل پائین تر به سمت مراحل باالتر در حرکت است. قوای مرحلۀ پائین در قوای مرتبۀ باالتر ظاهر می شود و نیز بدون طبقات پائین طبقات باال امکان وجودی نمی یابد. این سه طبقۀ حیات در وجود انسان به وحدت می رسند و هدف آموزش و پرورش هماهنگ ساختن این سه طبقه و ایجاد وحدت در کثرت در نفس انسانی است. 149 Ivan Pavlov 150 Aristotle 151 Plato

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2