اصول تعلیم و تربیت

120 ّ نیز که زندگی حیوان منحل در آنست به سبب وجود چنین نمونه ها و «الگوها» و قوالب و اشارات و تحریکاتی که از آن ها منبعث میگردد انجام می یابد. النه سازی پرندگان همیشه بنا بر نمونۀ گذشتگان اینهاست. همچنین اتّحادی که در داستان ها و اساطیر (غیرمسطوره و غیرمضبوطۀ در کتب و رسائل) اقوام وحشی موجود است همه داللت بر «مفاهیم» نژادی و نوعی می کند که از ازمنۀ قدیم به شکل آثار محکوک و پیچیده ١٩٩ در وجود آن ها باقی مانده و همچون اعمال غریزی جلوه می کند. سنن و آداب اجتماعی نیز چنین سیاقی دارند. آنچه روانشناسان دربارۀ هوش حیوانات می گویند این است که محدود به ّسویۀ حس یّات و منحصر در ادراکات حسّی است ۲۰۰ و به اوضاعی که مستقیما حواس آنها را ّتحریک نمی کند ارتباطی ندارد لیکن درین مورد بدون شک استثناآتی موجود هست. مثال هنگامی که سگ با «زوزه»های متوالی اشتیاق به گردش را ابراز می کند، حتّی گردنبند خود را پیدا کرده می آورد پیش پای صاحبش می گذارد گمان میکنم مانند انسان به ّاموری ارتباط پیدا می کند که مستقیما حواس او را تحریک نمی کند و این عمل ال آن همانست که معمو را تخیّل (یا به قول بعضی «تفّکر») مینامیم، گو اینکه ممکنست این گونه جلوهها را به انعکاسات مشروط ۲۰١ نیز نسبت داد (صفحۀ -١١۴ .)١١۵ ذهن در حین اندیشه با طرح ها و نمونه ها یا مفاهیمی که از جهان محسوس انتزاع کرده است یعنی با صُوَر ذهنیّه ۲۰۲ سر و کار دارد. یک آزمایش قابل مالحظه قرابت و شباهت اعمال محدود به سویۀ حسیّات ۲۰٣ و اعمال عقل را نشان می دهد: «و. کوهلر » استاد روانشناس دانشگاه برلین و استاد نگارنده در روانشناسی خود به نام «روانشناسی هیکل» ۲۰4 این نظریّات اساسی را دارد که: 199 engram complexes 200 perceptual level 201 conditioned reflex 202 ideas 203 perceptual level 204 Gestaltpsychologie

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2