121 ً او ّال انفعال موجود آلی و زنده در برابر تغییرات محیط فقط انعکاس به معنای عکس العمل فیزیکی نیست بلکه عبارت از پاسخی ۲۰5 است که به آن تغییرات میدهد؛ ّ ثانیا حس ّاسیّت موجود آلی عبارت از حس ّاسیّت منفی صفحۀ عکاسی نیست بلکه حس اسیّتی است فعّال و خالّق که وضعی را که در آن، موجود آلی واقع شده است به وسیلۀ نمونه ها و الگوها و صور در مییابد؛ ثالث اینکه حرکات او در مقابل تحریکات از جمله امور مکانیکی نیست حتّی آن هائی نیز که از لحاظ غریزه معیّن و محدود است باز موافق با وضع خاصّی است که با آن مواجه شده است و این عملی است عضوی ۲۰6 و تکوینی که از عهدۀ هیچ «مکانیسم» که مخلوق عقل «ماشین وار» و ماشین ساز است برنمیآید. برای اثبات این خاصّه در حیوانات، به خصوص در حیوانات عالی استاد مذکور در جزیرۀ «تِنِریفه» ۲۰٧ از مجمع الجزایر «قن اری» مقدّمات آزمایش را دربارۀ میمونهای «شمپانزه» فراهم ساخت. این موجودات به ّنهایت درجه متجس س و در حرکات خود بسیار چابک و در جست و خیزِ مُدامند و عالوه بر این حرص مفرطی نسبت به موز دارند. «کوهلر » ابتداء مقدّماتی فراهم کرد تا اینکه از هر لحاظ مؤید «مافیالضمیر» میمون ها و مفید به نتایج تجربی مطلوب باشد. ازین لحاظ آن ها را گرسنه کرد. سپس میوه های مطلوب را جائی آویزان ساخت که حیوانات نتوانند به آسانی به آن دسترسی پیدا کنند مگر اینکه به ناچار کارهائی کم و بیش سخت انجام دهند تا شاید مِن غیرمستقیم به هدف «احتراصی» ۲۰۸ خود واصل شوند درین مورد میمون ها همچون انسان درجات مختلفی از هوش و ذکاء از خود نشان دادند. کار آن ها محدود به این بود که از روی هوش به چیزهائی که اطراف آن ها و در دایرۀ بَصَر آن ها بود متوسّل گردند، چنانکه پس از مدّتی جست و خیز و «تفتیش» صندوقی را از گوشه ای آوردند و زیر میوۀ آویزان گذاشتند، لیکن چون این وسیله نیز وافی به مطلوب نبود به ّصندوقی دیگر توس ل جستند و آن را نیز با کوشش هر چه تمامتر کِشان کِشان آوردند و روی صندوق 205 response 206 organique 207 Tenerife 208 triebhaftes Ziel
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2