158 که طفل در مراحل ارتقائی، خود به خود به سوی کار و به سوی اجتماع و تشکیالت آن و به سوی تمدّن و آثار آن راه تواند برد. این نظر تا حدّی بجاست و حقّی دارد زیرا واقعا اطفالی را سراغ داریم که از اوان طفولیّت دلبستگی فراوان به ادراک ارزش داشته اند مانند «بتهوون» ۲٩١ و «موتسارت» ۲٩۲ و «ادیسون» ۲٩٣ در زمان طفولیّت و جوانیشان. از همین روی و با همین خوی که از جوانی کششی به سوی ادراک ارزش، آنهم در مراتب عالی آن داشتهاند نیز چنان آفریننده شدند که شدند. ضرور نیست، اطفالی که بنا بر فطرت و سائق طبیعی سیر به سوی ارزش دارند همه از جملۀ نوابغ باشند، همین قدر می توان گفت که در مورد بسیاری اطفال، اطمینان به جریان کشش ها در مسیر مطلوب جا دارد. ایشان همه به رفقای خود در مدرسه کمک می ها به الس با آن کنند، حتّی حاضرند در دروس ک تمرین پردازند و مایلند به نوعی سودمند به حال دیگران باشند و روی هم رفته عکسالعملهایشان قابل توجّه و قابل تقدیر است. بسیاری از آنان بنا بر کشش طبیعی بدون اینکه کسی آن ها را برانگیزد اشیائی که در دسترس شان هست پاک و پاکیزه و قابل استفاده می سازند یا اینکه میل دارند در خانه سودمند واقع شوند، راه آب را پاک می کنند، آب به حوض و به آب انبار می اندازند. میخ میز را می کوبند، صندلی را محکم میکنند، کتاب های پدر را گردگیری می کنند، غالبا به صرافت طبع آزمایش های شیمیاوی انجام می دهند، در باب اثاثیّۀ منزل و نظم و ترتیب آن نظریّاتی دارند. چه بسیار که همکاری آن ها نیز به منظور اظهار علّو طبع و جوانمردی صِرف نیست بلکه ممکنست محرّک، عالوه بر آنچه گفته شد، پول یا تحسینی باشد که در مقابل عاید آنها میگردد. در هر حال این ها همه اطفالی هستند که ارزش های مربوط به سن خود را درست ادراک کردهاند. طرفداران کفایت این اصل از لحاظ مصدر عملیّات آموزش و پرورش ناظر به همین امور مسلمّهاند. لیکن همه می دانیم و بسیاری پدران و مادران بلکه آموزگاران نیز دیده اند که بسا اطفال به امور بی ارزش یا به امور نامطلوب حتّی به امور زیان آور می گرایند مثال با تیغ خودتراش بازی می کنند و با اینکه از گودی حوض و استخر مستحضرند لب حوض و 291 Beethoven بزرگ ترین آهنگ ساز آلمانی. 292 Mozart بزرگ ترین آهنگ ساز اطریشی. 293 Edison بزرگ ترین مخترع امریکائی.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2