162 ارادۀ مسبوق به کشش ١ چنانکه گذشت از جمله خواص کشش طبیعی تشفّی آن به وسیلۀ ربط مستقیم و «آنی» با شیئی مطلوب می باشد. هر گاه انسان کامال زیر فرمان کشش های طبیعی باشد فقط متوجّه به نفع «آنی» یعنی به آنچه آنا او را خوش آید خواهد بود. چون اطفال در مراحل اوّل کودکی و بدویان همیشه، در این رتبهاند مدام «خوش آیندی» آن ها را جلب می کند یعنی، افعال آن ها از اصل «فعّالیّت به قید آن» سرچشمه می گیرد، گو اینکه مردمان غیرمعتدل و مریض که فاقد کف نفس اند و وجدان ایشان از مطالعۀ اخالقی در عواقب امور عاجز است آن ها نیز «لذّت آنی» را بر «خوبی»، «نیکوئی» و «شرافت»، حتّی «سودمندی» مقدّم می دارند. مقصود اینکه توجّه به هدف و تمهید مقدّمات برای وصول به شیئی مرغوب و مطلوب همه از جمله اموریست که مستلزم ادامه و مربوط به زمان مستقبل و موضوع بحث این فصلست. ادامه – همین قدر که طفل تجربه یافت (ص ١٣۵ ) و از چیزی مثال از حبّۀ قندی لذّت برد و تصوّری از قند و از لذّت بردن و از ارزش مترتّب بر آن در او پیدا شد از قید «آن» رهائی می یابد. چنانکه یکی از استادان آموزش و پرورش می گوید از مرحلۀ ابهام ۲٩5 می رهد و ازین پس همچون حیوان با محیط یکی نیست (ص ١۵۰-١۴٩ ) میان خود و اشیاء فاصله ادراک می کند و در حقیقت مطلوب برای وی «موضوع» می شود و میان خود و آنچه ادراک کرده «دوگانگی» و فاصله میبیند ۲٩6 ؛ هدف پیدا می کند یعنی زمان برای وی امتداد می یابد و از آن پس فعل او تنها فعل سائقی نیست. به جهان اراده قدم می نهد و مقدّمات عقل عملی به معنای حقیقی ۲٩٧ از او نمودار می شود ولیکن این حالت چنانکه پرفسور «کاتس» (ص ١۲۴-١۲۲ ) بهوسیلۀ آزمایش اثبات نموده است با حالتی که در آزمایش «کوهلر» (ص )١١٩-١١۸ مالحظه شد فرق دارد و با وجود شباهت ظاهری آن، جنبۀ روانشناسی حالت مذکور را بدین گونه می توان بیان نمود: 295 diffuse 296 )” and “content of his experience ” Distanz vom Ich und Erlebnisinhalt (distance between “I Kroh, Oswald. (1932). Psychologie der Oberstufe. (7. and 8. Grades). Lanensalza. 297 practical Intelligence
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2