201 « مسمّی ساختن» اساس تشک الت اجتماعی او و فارق میان جمعیّت وی و اجتماع حیوانات است. با اینکه انسان ذاتا مانند بعضی از حیوانات «موجودی است کُولِکتیو» ٣5۰ باز فرق وی از حیوان در همین است که می تواند فرد بخصوصی ٣5١ نیز باشد و هر چه بیشتر از «هیأت تودهای» ٣5۲ به سوی تفرّد و تشخّص بگراید بیشتر سیر کمالی و ارتقائی خود را تثبیت می کند در صورتی که حیوانات در مرحلۀ «موجود کُولِکتیو» میمانند ٣5٣ . اصل اجتماع – اساس تشکّل اجتماعات انسانی به یقین در تمایز فرد در نظر فرد می باشد که باالخره به نام گذاری منتهی می شود. از وقتیکه فرد نزد فرد متمایز شد و فرد در افراد یعنی توده ٣54 ّ منحل نگردید جامعۀ انسانی به وجود آمد. تصوّر جامعه از تصوّر تعین آدمی غیرقابل انفکاک است ٣55 . بدین سبب نیز تصوّر اجتماعی « ا گوست کنت» (ص ۵١ ) و پیروان وی کامال قابل استناد نیست. واقعا در «جوامع حیوانی» فرد همان طور که با محیط یک واحد را تشکیل می دهد (ص ١۵۰ -١۴۸ ) با «جامعه» نیز وحدتی تشکیل می دهد، غیرمشخّص است و جزء هیکل جامعه. این یگانگی به حدّیست که اگر میمونی را از میمون های دیگر جدا سازند روزهای متوالی غذا نمیخورد. گوئی «فونکسیون ها»ی اوّلیّۀ غریزی نیز حالت اجتماعی و دسته جمعی دارد در صورتی که در عالم انسان فرد می تواند به حد گوشهگیری و اعتکاف نیز برسد. در هرحال آثار آزادی و اختیار در وی به حدّی است که به هیچ وجه نمی توان از تفرّد وی صرف نظر کرد، بلکه خود تفرّد اوست که اجتماعی بودن او را ممکن میکند. چنانکه میدانیم و به وسیلۀ آزمایش نیز به اثبات رسیده است حیوانات پس از رشد کافی و بی نیازی از سرپرستی مادر از لحاظ فرد همدیگر را نمی شناسند در صورتی که بشر، بشر دیگر را از لحاظ فرد، از لحاظ «تو» می شناسد نه از لحاظ بو و بنا بر 350 Kollektivwesen 351 Sonderindividuum 352 Massenindividuum 353 رجوع شود به قاموس روانشناسی تألیف Gustav Kafka قسمت روانشناسی تربیتی تألیف Friedrich Giese استاد روانشناسی مدرسۀ عالی تکنیک «دارمشتات» چاپ مونیخ ١٩۲۲ ص .۴۸۸ 354 چونکه کلمۀ اجتماع که آلی و «ارگانیک» بودن از حدود آنست بر توده اطالق نمی شود. توده سیر تکاملی ندارد منتهی تکامل «کوموالتیو» را می توان به آن نسبت داد. Cumulative Evolution (Driesch), Pseudo-Evolution (de Baer). (1918). Die Beschaffenheit des höchsten Objekts. Logische Studien über Entwicklung. Sitzungsbericht der Heidelberger Akad. der Wissenschaften. Heidelberg. s.8. 355 differentiation
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2