اصول تعلیم و تربیت

217 "دریش" دانشمند زیست شناس نامبرده می گوید تکامل به معنی ارتقاء عبارت از این است که صورت نوعیه (یا کمال االول یا کمال بالقوه) خود را بنا بر حرکت کمی و توالی زمانی در ماده منقوش و مرتسم می کند و چون در این تکامل به معنی آخر مسأله تکوین و نمو و تکمیل موجود است دانشمند مذکور نمیتواند موجود ذیروح را بنا بر قوانین مکانیکی تبیین و توضیح کند، از این لحاظ نیز مفهوم تازه ای در فلسفه طبیعی خود وارد می کند که عبارت از مقوله موجود آلی ٣٧١ باشد، بدین گونه در حقیقت نظریه صورت نوعیه و کمال اول را که در طبیعیات ارسطو به عنوان "انتلهشی" ٣٧۲ مذکور است دوباره زنده میکند و آنرا همچنان عنصری طبیعی شناخته در مکانیسم قانون علیت دخالت میدهد و ضمن لفظ کمال اول یا استعداد اول یا "انتلهشی" نتیجه تنوعی متراکم درونی و بالقوهای ٣٧٣ به مانند احساس که لطیفه ایست درونی می فهمد که نمی توان جهت آن بعدی قائل شد و باالخره می گوید آن چیز که تکمیل می شود و برای آن ارتقائی متصور است جوهریست غیرمادی (صورت جوهری) و این هستی غیرمادی از حیث ماهیت همانست که بوده و همان نیز خواهد بود. یعنی تغییر و ارتقاء نمی یابد، ارتقاء و تکمیل آن فقط به لحاظ طاری شدن اوست بر ماده و این نیز نظریست صحیح و قابل اثبات زیرا که اگر واقعا مواد مختلفه همه از یک ماده تشکیل یافته باشند پس هستی صوری آنها که باهم تفاوت کلی و حسی دارد از کجاست؟ 371 catégorie organique 372 entelechie 373 intensif

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2