224 اول معلوم کنیم که علوم طبیعی با مقدمات و مسلماتی که دارد حق بحث در موضوع تکامل دارد یا خیر؟ چنانچه دارد معنای آن بحث چیست؟ شکی نیست که عالم طبیعی می تواند از شعر یا موسیقی هم بحث کند و در بارۀ هنرها و حکمت و تاریخ سخن بپردازد و حتی موسیقی دان، شاعر، حکیم و مورخ باشد لیکن صحبت او در این مقام از کار علوم طبیعی جداست و از مقوله علوم طبیعی نیست. این اشاره الزم بود تا گمان نرود که عالم طبیعی حق ندارد خدای ناخواسته نغمه بخواند یا اینکه تأثرات رقیقه داشته باشد یا متفلسف باشد، چرا می تواند، منتهی اینکه این کارها از کاری که در آزمایشگاه بر طبق مسلمیات و قبلیات علم خود انجام می ال جداست. دهد کام دوم معلوم کنیم که تکامل نوع بنا بر تعریفی که در باب تکامل فرد از پیش گذشت ممکنست یا اینکه اطالق تعریف تکامل فرد ٣۸٣ بر تکامل نوع ٣۸4 و بالتبع بر تکامل انواع جایز نیست؟ سوم در رؤس مطالب حکمت "هربرت اسپنسر " انگلیسی باید دقت کرد که آیا اصولی که آثار این نویسنده از لحاظ "حکمت تکامل" بنا بر مکتب مادی از اواسط قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم نماینده آن بوده است مؤسس بر دلیلی هست یا نه؟ باشد که در این ضمن خود نیز به نظری برسیم! 383 ontogénie 384 phylogénie
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2