اصول تعلیم و تربیت

226 این علم محدود در علوم طبیعی به معنای مذکور در سطور باال نمیتواند باشد زیرا به مسائلی پرداخته است که مربوط به آن و به "آن" نیست و مقصود از این اشاره این است که طبیعت را بدانگونه که موضوع بحث علوم طبیعی تا به امروز بوده است به هیچ روی نباید در تلو مقوله تاریخ آورد، منتها اینکه اگر کسی به چنین کاری مبادرت ورزید یعنی تاریخ طبیعی نوشت باید عمل او را در ردیف مباحث حکمت طبیعی بیاوریم و علت این تحدید آنکه بنا به گفتۀ یکی از استادان حکمت: جهان تاریخ و روابط عقلی که به "آینده" متوجهاند مشمول مقوالتی نمی شوند (یعنی "آ کاته گوریال" ٣۸6 هستند) که علوم طبیعی برای خود مسلم انگاشته و بنا بر این در دایره آن هم باید بماند یعنی تحدید ٣۸٧ آنها از جمله تحدید و تصریح علوم طبیعی نیست. بنا بر این یا اینکه در مفهوم تکامل از لحاظ علوم طبیعی تناقضی موجود هست، یا اینکه بین علوم طبیعی و علوم عقلی (به اصطالح آلمانی ها و به اصطالح فرانسوی ها ادبیات) نوعی از پیوستگی باید موجود باشد و روابطی از لحاظ روش علمی در میان باید فرض شود تا اینکه بحث "تکامل" خارج از دایره موضوعات علوم طبیعی بماند. علوم طبیعی بنا بر تصور معمول با اشیائی سر و کار دارد که اجزاء آن اشیاء با هم متجانس هستند ٣۸۸ و می توان هر "آن" آنها را برای تجزیه حاضر و مهیا ساخت و تجزیه نیز به آنچه مورد تحقیق شخص عالم است خللی وارد نمی آورد و مخل کار محقق نیست و 386 acategorial 387 determination 388 homogène

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2