250 "شوان" 4٣5 "پروتوپالسما " را فقط عبارت از محلول نشاسته ای یا مایعی یکنواخت و متجانس دانست و منتهی آن را مساوی با شکلی دانست که در آن اشکال رشته مانند چندی وجود دارد . در تکامل نباتی و حیوانی موجودی شروع به نمو می کند که خود به یقین در ساختمان و ترکیب متنوعتر و غامض تر از تمام سلول هائی است که پس از آن به وجود می آید و از این رو نیز این ادعا که حدوث و تغییر و تبدیل در حین تکامل و ارتقاء (موجودات نباتی و حیوانی ( از یکنواختی و تجانس به سوی تنوع سائر است به هیچ روی درست نیست یا الاقل قابل تعمیم نیست و نمی توان آن را به عنوان قانون تلقی کرد. چنانکه عالم بزرگ و طبیعی دان دیگری به نام "رو" 4٣6 (فرانسوی) می گوید: تکامل عبارت از تغییر شکل یک سلسله تنوعات ابتدائی است بدون اینکه افزایشی بر عده تنوعات اولیه دیده شود. الفاظ دیگری که "سپنسر" در جمله اساسی مذکور خود بیان کرده است نیز بی شائبه تردید نیست. پُر واضحست، کلماتی که بهعنوان فرمول ادا می شود غیر از کلمات مکتوبی است که دختری بهعنوان درد دل به مادر خود می نویسد و غیر از مندرجات رمان ها و آثار شعر است یعنی باید معانی کلمات از لحاظ تعریف به حدی معین و روشن باشد که پس از تلفیق، حال فرمول ریاضی پیدا کند و به فرض اینکه 435 Schwann 436 Roux
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2