58 نکتۀ مهمّی دیگر که ذکر می کند اینست که هیچ پرورش بی آموزش میسّر نیست و همچنین هر آموزشی پرورشی همراه دارد. پستالوتسی سویسی 64 پرورشکار بزرگ – هدف پرورشی این مربّی معروف عبارت از تکامل قوای درونی و استعدادات ذاتی انسان به سوی خرد پاک انسانی است. این هدف را هدف عمومی پرورش وضیع و شریف می داند. هر فردی را بایستی علم و فن آموزش و پرورش به ّسوی این هدف سوق دهد. ترتیب شغلی و صنفی را عبارت از تمرین و صرف قوا در مواقع و موارد معینی می داند که باید به عقیدۀ وی تحتالشعاعی تربیت عمومی قرار گیرد. آخرین رأی در باب پرورش – الحظه می شود هر چنانکه م قدر در تعریف و تعیین هدف تربیت پیش آمدیم تعریف جامع تر و هدف کامل تر و موجّه تر شد و وجود انسان بیش تر جلب توجّه نمود. خوشبختانه امروز فکر تحلیلی به وسیلۀ مکاتب جدیدی از قبیل «پراگماتیسم» 65 ِو «بیه یویریسم» 66 و مکتب «فنومنولوژی» 6٧ جریان زندگی انسان را از لحاظ فرد و اجتماع، از لحاظ اخالق و عقل و از لحاظ حیات اقتصادی چنان تشریح و توجیه نموده است که هدف های سابق الذکر در نظر شخص محقّق همه مبتنی بر استقرا آتی که مفید به یقین و قابل تعمیم نیست جلوه می کند و بنا بر این تربیت منظّم به نحو ایجاز عبارت می شود از «هدایت و ادارۀ جریانی ارتقائی و تکاملی» die Leitung einer Entwicklung و مراد از «جریان ارتقائی و تکاملی» نیز طفل و زندگی وی و آیندۀ اوست. درین تعریف هر آنچه ضمن مفهوم تربیت ممکن است به نظر آید وارد است. پرورشکار آدمی نیست که تحکّم روا دارد یا اینکه مدام موادّی برای فراگرفتن و به خاطر سپردن تحمیل کند بلکه نیروئی است رهنما. بزرگ ترین وظیفۀ وی ّفعّال ساختن و رها کردن نیروهای آفرینندۀ طفل و متشک ل ساختن و هما هنگ کردن آن هاست. این وظیفه خود باید به طریقی انجام گیرد که متربّی را خبر نشود. در نتیجۀ این تصریح، مفهوم اداره کردن و رهنمائی از طرفی و زندگی از جهتی 64 Johann Heinrich Pestalozzi )١٧۴۶-١۸۲٧( 65 pragmatism مکتب فلسفی که علم و فکر را از لحاظ استفاده مطمح نظر قرار می دهد و حقیقت و فایده را یکی می داند. رجوع شود به مقالۀ دکتر بیژن در مجلۀ ایرانشهر شمارۀ ۸ سال ١٩۲۵ و مقالۀ آقای دکتر کاویانی تحت عنوان «پراگماتیسم» در مجلّۀ سخن. 66 behaviorism مکتبی است از مکاتب روانشناسی که رفتار را اساس تحقیقات خود قرار میدهد. 67 phénoménologie « نمود شناسی» یا علم به اشیاء آن طور که جلوه میکنند. مکتبی است از مکاتب حکمت جدید.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2