73 افتد و ممکنست که احیانا درین ساعت مایل به خواندن جغرافیای عربستان یا شنیدن درس معلّم در باب «بازها» و «اسیدها» (در کالس هفتم) نباشد و توجّهی به درس برنامه ای نک ن ند. آشکار است که دانش آموزان غالبا این «آن» را فدا و تلف می کنند بی آنکه توجّهی به آینده داشته باشند. پس «کشش طبیعی» (که فصل جداگانه ای به آن تخصیص می دهیم) در طفل بدون دخل و تصّرف فکر و اراده به معنای «توجّه به هدف و آینده» به اَشکال مختلف جلوه میکند و به جریان خود ادامه می دهد. چون در این حال مدام اموری مورد عالقۀ طفل قرار می گیرد که جنبۀ «آنیّت» دارد، ازین لحاظ اصلی که نمایندۀ این وضع طبیعی و تقاضای آنست اصل «فعّالیّت به قید آن» می نامیم و امروز پرورشکارانی که در باب تربیت حسّی اصرار می کنند به همین اصل متمسّکند و آن را یگانه مصدر کافی جهت اعمال پرورشی می دانند. .۲ استقراء اصل کمال ٩۰ - ولیکن جغرافیای عربستان و همچنین تدریس «باز»ها و «اسید»ها الس هفتم عملی شود حقّی دارند و هر در درس شیمی نیز که بایستی در ک گاه به طور تصادف (بنا بر اصل اوّل) وضعی پیش نیاید که اصل فعّالیّت به قید «آن» در همه جا مورد استفاده واقع شود، یعنی مثال پدر یکی از اطفال به مکّه نرفته باشد که به استناد آن در باب عربستان صحبت و گفتگو به میان آید و یا اگر مثال در باب تغییر الوان سؤالی پیش نیاید که بتوان به تعلیم «باز»ها و «اسید»ها گریز زد به یقین تمامیّت و کمالی که در ضمن تدریس مواضیع برنامه از ادراک ارزش ها و معلومات همگانی مطلوب آموزگار و فرهنگ است انجام نخواهد گرفت و در پایان سال ملخ پریده و اطفال در پی هر گونه پروانه دویده و بسیاری اشعار معمولی و شهوت انگیز فراگرفته و حتّی با انواع بازی ورق آگاهی حاصل کرده اند لیکن با ارزش های تمدّنی که اساس زندگی فردی و اجتماعی و اخالقی شاگردان ا ّست ابدا ارتباطی حاصل نشده است. مواد برنامه ای، نفهمیده و گاه نیز نخوانده بر روی هم انباشته است. این وضع به خوبی در نوع تدریس و در مدارس ما مشهود است و هیچ ّکس نیز نیست که بتواند از عهدۀ حل این مُعمّا و وضع پیچیدۀ فرهنگی که نتیجۀ مستقیم مرعی نداشتن همین اصل است برآید. در هر حال برنامه و آیندۀ اطفال نیز حقوقی دارن د که از پیروی رغبت های آنی 90 principe de totalité
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2