74 شاگردان جدا است و آشکار آموزگار را موظّف به اجرای آن می کند و یقین آموزگار و مردم دیگر نیز به صِرف ایراد به برنامه و تذکّر به اینکه برنامه مشکل یا بی فایده است – در صورتی که در حقیقت اِشکال در تربیت مقدّماتی معلّم میباشد – اشکال را مرتفع نمی ک ن ، الوه بر هدایت متربّی ند. آموزگار ع نمایندۀ ارزش ها نیز هست: باید شاگردان را در جهت سِیر تمدّن سوق دهد و اعتبارات تمدّنی را ٩١ در ایشان زنده و سیّال سازد و حتّی غالبا هم شاید الزم آید که از لذّت و سرور آنی طفل صرف نظر کند و طفل را جهت زندگی آیندۀ وی حاضر و آماده سازد. هر آموزگاری نیک می داند که غالب اطفال به تبعیّت از وضع محیط به ارزشهای منفی و امور ناشایست می گرایند و برعکس به ارزش هائی که متضمّن کمال انسان و مستلزم فایدۀ آتی است توجّهی ندارند، پس الزم می آید که لذّت آنی آن ها را فدای آیندۀ خودشان کنند تا مستعد ادراک ارزش هائی که بالمآل تعدیل کنند ۀ زندگانیست گردند. توجّه به آینده مستلزم نکات بیش تری است و نمی توان جهت تأمین آن تنها به جنبهای از جنبه های تمدّن اهمّیّت داد بلکه جامعیّت و کمال زندگی فرهنگی و تمدّنی را باید مد نظر قرار داد. ازین لحاظ منشاء و مصدری را که باید چنین آینده ای از آن سرچشمه گیرد به اصل «کمال و تمامیّت» تعبیر نموده اند. بنا بر این معلّم نمی تواند بدان اکتفا کند تا زندگی سائقی ٩۲ طفل خود به خود تجارب کافی به دست آرد بلکه باید غالبا ازین سائق آنی جلوگیری به عمل آید و مقدّمۀ تجارب الزمی که این جامعیّتِ پسندیده و مقدّس را تأمین می نماید بیابد و پس از آن به تجربۀ شخصی گراید. این دعوی پرورشی متعلّق به مربّی معروف آلمانی «ا گوست هرمان فرانکه» ٩٣ است که غایت قصوای پیشروان مذهبی نیز بوده است. .ُ۳ ّاستقراء اصل حریّت ٩4 – هر آموزشکار و پرورشکاری میداند که واقعا دانستن تنها در زندگی کافی نیست و توانستن و به کار بستن نیز الزمست و باید بداند که حتّی دانستن تنها ضامن توانستن نیز نیست. بر فرض اینکه طفلی یا آدم سالمندی ادراک (این ارزش) کرده باشد که چه کار و چه چیز «خوبست» و چه کار و چه چیز «بد»، چه کار و چه چیز سودمند است، چه کار و چه چیز زیانآور، به صِرف این ادراک و این دانستن 91 ّ ّمو اد برنامه عبارت از همین اعتبارات یا حد اقل آنست. 92 das Triebleben ِ ر پ الح «س که در اصط رسی نن » مربّی انگلیسی به hormic life می توان تعبیر کرد. 93 A. Hermann Francke )١٧۲٧-١۶۶٣( 94 principe de libéralité
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2