خواب فرهاد دربیداری

۱۲۴ خواب فرهاد در بیداری داشت فرهاد را دوست داشته. ولی او در همان سال ها ابراز عالقه ای هم به ترانه خوانی ابراهیم منصفی کرده و حتی در مجلهی خوشه از او شعر چاپکرده است . منصفی هم در بندرعباس بهنوعی وامدار همان موسیقیا ی بودکه فرهاد و امثالهم در تهران دههی ۱۳۴۰ مت أ ثر از آن بودند و عالقه یا به بیان دقیق تر احترام شاملو برای کسی چون ابراهیم منصفی ِنشان می دهد که به این شکل موسیقی عامه ال پسند ع قه داشته. به هرحال ، آنچه می توان با قطعیت دربارهی شاملو گفت این است که او با فرهنگ عامه سر عناد نداشت. هرچند موسیقی پاپ روز برایش مشمئز کننده بود، موسیقی تفکربرانگیز و ادبیاتمحوری را که سرراست حرف مردم را بزند دوست میداشت و دور از انتظار نیست که خوانندهای مثل فرهاد را که در بستر موسیقی پاپ ایران مشابهی نداشت تأ یید و تحسینکند. منفردزاده «شبانه» را هم مثل «جمعه» براساس ایدههای سیاسی-اعتراضیاش ساخته بود. جدای از محتوای خود شعر، که خیلی غمگین و سیاه است، ساختن ترانه ای براساس شعری از احمد شاملو در آن دوره ی زمانی به ذات حرکت معناداری محسوب میشد. ترفند مشهور منفردزاده برای طراحی پشت جلد صفحهی «شبانه» هم به وضوح تأکید دیگری بر تولید یک ترانه ی سیاسی - اعتراضی بود: پشت جلد را طوری طراحیکرده بودکه تصویر شاه روی سکهی یکریالی،کج و تعظیمکرده، ِدر مقابل پرچم آمریکا قرار بگیرد. ازطرفی، عوامل دیگری هم بود که خبر از نیات سیاسی منفردزاده میداد، مثل پچپچهایی که او رویشان تأکید زیادی داشت و می خواست بهنوعی زمزمهی اعتراضی مردمکوچهبازار را تداعیکند. «شبانه» در زمان انتشار موفق بود و براساس جدول هایی که از ترانههای پرفروش هفته در مجلهی اطالعات بانوان منتشر میشد در تیر و مرداد ۱۳۵۲ مدام در میان پرفروشها قرار میگرفت و در هفتهی سوم تیر به رتبهی پرفروشترین صفحه رسید . اما ممنوعیت هایی برایش اتفاق افتاد و، به گفتهی ال خسرو وی، از ادامه ی انتشار آن جلوگیری شد (کهندل ، .)۵۹ :۱۳۹۸ ولی به هرجهتکار موفقی از آب درآمده بود و شاملو هم از نتیجهیکار راضی بود. جالب اینکه این ترانه تقریبا ِهم زمان با انتشار دفتر شعر ابراهیم در آتش شاملو منتشر شد، که مجموعهی سیاسیِ مهمی در کارنامهی کاری احمد شاملو محسوب میشد.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2