آینده‌ی اسلام در ایران

149 گرا، فردگرا، اجتماعی ‌ دین تام در ارتبــاط بــا نــوع پیونــد و تعامــل دیــن و یــا ایمــان مذهبــی بــا انســان و زیســت گــرا، فردگــرا و اجتماعــی. ‌ اجتماعــی او، ســه تلقــی وجــود دارد: تام بینی تام و تمام وجامع ‌ مثاب ‌هی یک مکتب وجهان ‌ در تلقی نخست، دین به شـود ودرواقـع ‌ هـای زیسـت آدمـی را شـامل می ‌ کنـد و تمامـی عرصه ‌ عمـل می های زندگی فردی ‌ انتظارآن استکه دین ومتون ومنابع دینی تمامی عرصه حـل ‌ ها ومشـکلات مـا راه ‌ و اجتماعـی مـا را مدیریـتکنـد و بـرای تمامـی پرسـش یحکومت اسلامی درروزگارما ازاین تفسیرزاده شد. این ‌ داشته باشد. ایده انتظار ازدین در پیش از انقلاب تقریباً غلبه داشت. گویددینکاملاً ‌ ی مقابل آن است. این تفسیرمی ‌ تلقی دوم، درستدرنقطه فردی وحتی شـخصی اسـت و نباید انتظاری بیش از این داشـت. در تفسـیر خواهگذر ‌ گرا وتمامیت ‌ ای بین آن دونظریه است، ازاسلام تام ‌ سوم،که ایده دانـد بلکـه ‌ ورزی را یکسـره قلبـی وشـخصی نمی ‌ کـرده ولـی درعیـن حـال دیـن برای دین و ایمان دینی ثبوتاً و اثباتاً نقش اجتماعی قائل است. دانــم. ‌ مــن تــا اطــ ع ثانــوی بــه ایــن تفســیرســوم بــاور دارم و آن را معقــول می شــود. ‌ ایــن ایــده همــان اســتکــه اخیــراً از آن بــا عنــوان «دیــن مدنــی» یــاد می ایکـه متکفـل مدیریـتکلان و ‌ گونـه ‌ گـرا اسـت، به ‌ در ایـن تفسـیر، دیـن نـه تام خــرد اجتماعــی وسیاســی و اقتصــادی باشــد و نــه چنــان اســتکــه درخلــوت هـای دینـی ‌ هـا ودرکنـج مسـاجد ومعابـد محـدود ومحصـورشـود. آموزه ‌ دل هـای ‌ بخـش» درانگیزه ‌ توانـد«الهام ‌ ویـژه بـا محوریـتبنیادیـن یکتاگرایـی، می ‌ به توان ونباید مؤمنان را ازاین نقشمفید ‌ انسانی وعمل اجتماعی باشد ونمی وسـازنده بـرای تحقـقخیـرعمومـی محـرومکـرد. دیـن ونهادهـای مدنـی دینـی هـای اجتماعـی و بـرای ‌ هـای مذهبـی درفعالیت ‌ بخشـیگروه ‌ بایـد بـرای هویت

RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2