153 گرا، فردگرا، اجتماعی دین تام توان از امکه «اینها» را نمی تجربه دریافته پیش به این مضمونگفته بود: به «مـردم»گرفـت بلکـه بایـد مـردم را از اینهـاگرفـت. سـخن نغـزودقیقـی اسـت. ایــن پیشــنهاد نیــز در دوصــورت عملــی خواهــد شــد. نخســت آنکــه مــردم یــا همـان مؤمنـان مقلـد، زمانـی ازپیشـوایان مذهبـیخـود فاصلـه خواهنـدگرفـت کـه بـه آگاهـی دینـی وتاریخـی لازم مجهـزشـوند؛ ودیگـراینکـه، نیـازاجتماعـی ی صفــر ه ـ بــه رهبــران دینــی هرچــهکمتــر وکمتــرشــود تــا شــاید روزی بــه نقطـ برســد. درهــرحــال، تــ ش فکــری عمیــق و پایــداری لازم اســت تــا اول انتظــار طــورطبیعــی و قهــری مؤمنــان ازدیــن ووحــی و نبــوت روشــن شــود و بعــد به شــود. حــوزهی اقتــدارووظایــف عالمــان دینــی نیــزروشــن می ســخنکوتــاه آنکــه حداقــل تــا حصــول نتیجــ هی مطلــوب، نهــاد روحانیــت در توانـد در قالـب نهـاد مذهبـی خـارج ازسـیطرهی دولـت و اقتـدارحکومتـی می محدودوبرایایفاینقشتبلیغیوتعلیمیدرقالبیکنهادمدنیقانونمند، شــدهی دیگــر هــای مدنــی وسیاســی تعریف فعالیــتکنــد و ازورود بــه عرصه ماندن نهـاد علمـای مذهبـی، حتمـاً بایـد اجتنـابکنـد. بیفزایـمکـه در مسـتقل منابع مالی خودبسنده داشته باشد ومطلقاً ازمنابع عمومی استفاده نکند.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2