ایران فرهنگی

گ � اﯾﺮان ﻓﺮﻫﻨ ٢٢٨ ی ﺧﻮاﻧﻨﺪە پ دە � ﺳ � و ی ﺳﻮدازدە ﺎت � ادﺑ ﮏ � کﻼﺳ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ب ﺎﺷﺪ، ض ﺗﻀﻤﯿی ﺑﺮای ﺟﺎن بﻪ در ﺑﺮدن اﯾﻦ ع � ﻧ ﺧﻮاﻧﻨﺪە در ﺴﻞ � ﻫﺎی ﺪە آﯾﻨ در دﺳﺖ ﺴﺖ. � ﻧ در ﺠﻪ، � ﻧت ﻣﺴﺌﻠﻪ بﻪ ﺗﺤﻮّل ﺎرﻫﺎ � ﻣﻌ و ارزش ﻫﺎی ﮏ � اﺳتﺘ ١ ﺎ � ی بﺎی � ز ت ﺷﻨﺎﺧی ﺴﻞ � ﻫﺎ � بﺎز ﮔﺮدد و ﻗﻀﺎوت و ذوق ﻢﺳ � ﻠ ﮏ � دورە را ر د ﭼﺸﻢ � � ﻋ ﺲ � از آن ﻧﺦ ﻧﻤﺎ و ن ﻧﺨﻮاﺳﺘی � . ﺪ � ﻧﻤﺎ وﻧﺪ ر � � �� ﺗﺎر اﯾﻦ ﮔﺴﺴﺖ ﻫﺎی ﮏ � اﺳتﺘ ﻫﻨگﺎم ﻫﻢ � ﻃﻮ و ض � ﻋﺮ ﺎ � ﻪب ی � ﺗﻌﺒ ﮕﺮ، � د ﺗﻮأﻣﺎنْ ن درزﻣﺎی و ن ﻫﻢ زﻣﺎی اﺳﺖ و بﺎ ﮐﻮﺗﺎە ﺷﺪن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺎنﻣ � ﺴﻞ � ﻫﺎ گ � گﺎﻧ � ﺑ ﻫﺎ آن بﺎ ﻫﻢ ﺶ � اﻓﺰا � ﺎبﺪ � و ﻇﻬﻮر ﺎیﻫ ﮔﺴﺴﺖ ﺪ � ﺟﺪ را ت ﻋی � ﺗﻨﺪﺗﺮ � . بﺨﺸﺪ ﺷکﺎفِ ی ﺷﺘﺎﺑﻨﺪە ﺴﻞ � ﻫﺎ و از ﮔﻫﻢ گ � ﺨﺘ � ﺴ ﻧﻈﺎم ارزش ﻫﺎ و ﺎرﻫﺎی � ﻋ داوری بﻪ بﺤﺮان ﮏ � اﺳتﺘ داﻣﻦ �؛ زﻧﺪ ب ن ﺤﺮای ﮐﻪ زوال اﻗﺘﺪارﻫﺎی ﮏ � اﺳتﺘ و ﻃﺮد ﺗﻔﻮّق � ت بﺎﺷﻨﺎﺧی � ز ذوقِ ﻧﺨ بگﺎن ﺗﻨﻬﺎ �� از وﺟﻮە ﺎدی � ﺑن آن اﺳﺖ. در ن ی ﭼﻨن �� ش ا � ﭘﺮﺳﺶ از ب ﺧﻮی ﺎ � بﺪی اﺛﺮی ﺧﺎص ﺎ � ﺎ � ر ﻣﻌ ب ﺧﻮی و بﺪی آﺛﺎر گ � ﻓﺮﻫﻨ ﺣکﻢ ﺗﺎﺑﻮ � ﺎب � ﺪ و � اﺳﺎﺳﺎ اﻋﺘﻘﺎد بﻪ ی دوگﺎﻧﻪ ﺧﻮب و بﺪ و ﺖ � ش وﻋ � ﻣ ﮏِ � دﻣﻮﮐﺮاﺗ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ١ . در ﺎن � ﻫﺎی ز ی ، ﺎی � ارو یواژە ن ﯾﻮﻧﺎی � ﺗبﺎر ﮏ � اﺳتﺘ ê (aisth tik)ê ، ﻧﺨﺴﺖ در ﻤﻪ � ی ﻧ ﻗﺮن ﻫﺠﺪﻫﻢ، در � اﺛﺮ ن ن ﻻﺗﯿی ﺎی � ز از ﺴﺎﻧﺪر � اﻟ ﺐ � ﮔﻮﺗﻠ ﺑﻮﮔﺮاﺗِﻦ، ) ۱۷۱۴ - ۱۷۶۲ ( ، ﻠﺴﻮف � ﻓ ن ، آﻟﻤﺎی بﻪ ﻣﻌﻨﺎی � ﻣﺼﻄﻠﺢ آن، « ﻋﻠﻢِ ﺷﻨﺎﺧﺖِ ﻣﺤﺴﻮس » ، بﻪ کﺎر رﻓﺖ؛ و بﺎ ورود بﻪ ﺎنِ � ز ن ، آﻟﻤﺎی sthetik) Ä( ، بﻪ ﻋﺖ � راە ﺧﻮد را در ﺎن � ﻫﺎی ز ﮕﺮ � د اﯾﻦ ﻗﺎرّە، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺴﻪ � ﻓﺮا ) étique (Esth و �� اﻧگﻠ (Aesthetics) ﮔﺸﻮد . ﮏ � اﺳتﺘ ﮐﻪ ت � ﺸ � ﭘ بﺎ ﻋﻨﻮان ی ﻫﺎی ﭼﻮن ﻪ �� ﻧﻈ ی ن ﻫﺎی � ﻫ آزاد ﺎ � � ن � ﻫ � ی بﺎی � ز ﺸﻪ، � اﻧﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ � ، ﺷﺪ بﻪ ــــﺞ، � ﺗﺪر ﭼﻮن ای ﺷﺎﺧﻪ ﻣﺴﺘﻘّﻞ در ﻓﻠﺴﻔﻪ درآﻣﺪ و ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻌﺮﻓﺖ ت ﺷﻨﺎﺧی ﺧﺎصّ ﺧﻮد را ﺷکﻞ داد . ا ﮏ، � ﺳتﺘ � ﻋﻠ اﺳﺖ ﮐﻪ � ﺎ � آ بﻪ ﺟﻬﺎنِ ﻣﺤﺴﻮس و داوری ﺎرە � ی در آن را � ع � ﻣﻮﺿ ﺤﺚب و � ﺑﺮر ﻗﺮار � دﻫﺪ و � ﻣﺪار آن ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ی بﺎی � ز و ذوق ن ی � ﻫ ﮐﻪ ﻪ �� ﺗﺠ ی � ادرا experience) (perceptual ن ی � ﻧ ﻫﺴﺖ. از اﯾﻦ روﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮدانِ � ﻓﺎر ﮏ � اﺳتﺘ ﻪب » بﺎ � ز � ﺷﻨﺎ « ﺎ � » ی بﺎی � ز � ﺷﻨﺎ « ﻧﺎرﺳﺎ � . ﺪ � ﻧﻤﺎ ﺎرە � )در ی دﺷﻮاری ﻫﺎی ت ﺷواژە ﻨﺎﺧی اﯾﻦ اﺻﻄﻼح در ﺎن � ز ،� ﻓﺎر ﺪ �� ﺑﻨﮕ بﻪ: ﻣﻄﻬّﺮ رادی، » در بﺎب ی بﺎی � ز � ﺷﻨﺎ « ، ی ﻧﺎﻣﻪ ﺼﻞﻓ ﻧﻘﺪ ﮐﺘﺎب ن ، � ﻫ ﺳﺎل اول، ﺷﻤﺎرە ۳ و ۴، � ی � پﺎﺋ و زﻣﺴﺘﺎن ۱۳۹۳ . ﺎرە � ی در ــــﺦ � ﺗﺎر و ﺗبﺎر و ﮔﺬﺷﺖ � ت ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺧی اﯾﻦ اﺻﻄﻼح در ﺎن � ﻫﺎی ز ی ﺎی � ارو ﺪ �� ﺑﻨﮕ بﻪ: Barbara Cassin ed. Dictionary of Untranslatable , Princeton University of Press, 2014, pp. 14-17