جستاری در ناپدیدسازی قهری 78 ناپدید سازی در جمهوری اس ، به المی ویژه در دهه شصت گسترده و سازمانیافته بوده است. اولین گزارشهای ال ناپدیدسازی در جمهوری اس می به سالهای 1358 و 1359 مربوط است که جمعی از بهائیان ناپدید شدند. (WGEID, AR 1981, Par 115) از خرداد 1360 حکومت بازداشت بسیار گسترده مخالفان سیاسی را در محل تحصیل، کار، منزل و خیابان آغاز کرد . در بسیاری موارد نهاد بازداشت کننده نامشخص بود. بازداشت شدگان برای روزها، هفتهها، ماهها، سالها و بسیاری برای همیشه ناپدید می شدند. جعفر بهکیش که آن شرایط را تجربه کرده مینویسد: پس از [آغاز] یورش گسترده رژیم به نیروهای دگراندیش در تیرماه شصت، بسیاری از مردان و زنان بازداشت شدند. اولین اقدام خانوادههای زندانیان این بود که از محل نگهداری و سالمت آنان آگاه شوند. به همین علت، متعاقب هر دستگیری، خانواده ال ها به هر کمیته انق ب یا بازداشتگاهی مراجعه میکردند تا از زندانی خود خبری بیابند. این اقدام خانواده ها امکان عمل ماموران را محدود میکرد . ماموران هر چند خود را موظف به پاسخگویی نمیدانستند، اما در زیر فشار مراجعات مکرر خانواده ها مجبور بودند به در اختیار داشتن فرد مورد نظر اعتراف کنند. اینکه زندانبانان به حضور زندانی اعتراف میکردند، خود در بهبود شرایط زندانی اثر مهمی داشت و احتمال زنده ماندن وی را افزایش میداد. (بهکیش )1384 در این روایت به العی داشته باشم بدون آنکه از تعریف ناپدیدسازی اط عناصر چهارگانه زندانیان در زیر شکنجه وجود دارد. باقر ابراهیم زاده که در 28 اردیبهشت 1355 بازداشت و شدیدا شکنجه شده بود روایت میکند: " سه ماه و نیم بعد از دستگیریم برایم قرار بازداشت صادر کردند و به رسولی بازجویم اعتراض کردم و گفتم سه ماه و نیم است که من در زندان هستم چرا از امروز نوشتید؟ مطرح کرد: ما کسانی را که دستگیر میکنیم اگر زیر کتک کشته شدند که ما دستگیری و زندان بودن آن فرد را نمیپذیریم و اگر زندانی زنده ماند و قرار شد او را به دادگاه بفرستیم ، قرار بازداشت صادر میکنیم. " (ابراهیمزاده )1401 تعدادی از زندانیان سیاسی و بستگان اعدام شدگان که من با آنان گفتگو کردم تجربه مشابهی داشتند. از جمله برای رضوان خرسند خسروشاهی که در تیر 1350 بازداشت شده بود در فروردین 1351 قرار بازداشت صادر کردند. در این دوره مسئوالن از پذیرفتن بازداشت وی امتناع کرده و بستگان وی از سرنوشت و مکان وی بی اطالع بودند. سرنوشت و مکان محمود بهکیش نیز در تابستان 1351 برای چند هفته و از اوایل آبان 1355 تا فروردین 1356 نامعلوم بود و مقامات از پذیرفتن مسئولیت بازداشت وی خودداری میکردند.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTA1OTk2