One Hundred and Sixty Years

١٠٣ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﻳﻦ ﮐﻬﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺮﮎ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ، ﺑﺎﺏ ﻭ ﺑﻬﺎءﺍﻟﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﮐﺘﺎﺏ ﻣﻘﺪّﺱ ﺁﻳﻴﻦ ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ . ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻫﻤّﻴّﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ . ﻧﺨﺴﺖ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﻭ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﮐﺎﺭ ﺩﻳﻨﻰ ﺳﺮ ﻭ ﮐﺎﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﮐﻪ ﻗﺮﻥ ﻫﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﺎﻝ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﺑﺎ ﺗﺤﻤّﻞ ﺳﺨﺘﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﺮﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﺟﺪﺍﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﻯ ﺑﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﮐﻮﺷﺶ ﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ، ﻭ ﻳﺎ ﮐﻮﺷﺶ ﻫﺎﻯ ﻣﻴﺴﻴﻮﻧﺮﻫﺎ ﻯ ﻣﺴﻴﺤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺖ ﻧﺘﻴﺠﮥ ﻣﺤﺴﻮﺳﻰ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ . ﺩﻭّﻡ ﺁﻧﮑﻪ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻄﻦ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ - ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩ . ﺁﺯﺍﺭﻯ ﮐﻪ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﺎﻓﻰ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺍﻯ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ . ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺨﺶ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮐﺎﻓﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ . ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺗﺼﻮّﺭ ﺭﺍﻳﺞ، ﮐﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺭﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺭﻓﺎﻩ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺁﺭﺍﻡ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺩﺍﺷﺖ ، ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔ ﺖ ﮐﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻋﮑﺲ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺻﺎﺩﻕ ﺑﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺩﻳﻨﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺁﺯﺍﺭﻫﺎ ﻭ ﺗﺒﻌﻴﻀﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺟﺎﻥ ﻧﺜﺎﺭ ﮐﺮﺩﻧﺪ . ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮐﻠﻰ ﺳﻮﺍﻯ ، ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺩﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺩﻟﻴﻞ ، ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺯﺭﺩﺷﺘﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳﻴﻦ ﺑﻬﺎﺋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻋﻄﺶ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﺠﺪّﺩ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﻔﮑّﺮﺍﺕ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﮐﺮﺩ . ﻪ ﺧﺎﺻّ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻮﺩﻳﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﮥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﮐﺮﺩﻩ، ﺗﺠّﺎﺭ ﻭ ﮐﺎﺳﺒﺎﻥ ﺧﺮﺩﻩ ﭘﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺑﻌﺪﻯ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺸﺮﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ، ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﺎﻏﻼﻥ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ . ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﺡ ﻣﻔﺼﻞ ﺗﺮ ﺭﺟﻮﻉ : ﮐﻨﻴﺪ ﺑﻪ Amanat M. 2008: 6-29; Vahman 2008: 30-48) (