One Hundred and Sixty Years

١٠٨ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻴﺎﻥ ﻣﻘﻴﻢ ﺗﻬﺮﺍﻥ . ﺷﺪﻧﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ .ﺪﻳ ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻗﺘﻞ ﺍﻳﻤﺒﺮﻯ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻣﺤﺮّ ﺪ ﮐﻪ ﺷ ﺷﺎﻳﻊ ﮐﻴﻦ ﻗﺘﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺠﺎﻯ Soper ﺳُﭙﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮤ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ ﺳﻴﻨﮑﻠﺮ ﮐﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﺵ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﺸﺘﻪ . ﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﮐﻨﺪ ﻣﻰ ﺯﻳﺮﺍ ﻭﻗﺘﻰ ﺧﺎﻧ ﻢ ﺍﻳﻤﺒﺮﻯ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﮐﺘﺮ ﭘﺎﮐﺎﺭﺩ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﻥ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ ﮐ ﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﺎﻣﺶ ﺍﻳﻤﺒﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ . ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻗﺘﻞ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺣﺎﮐﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎﻧﻊ ﺷﺪﻥ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎﺋﻰ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﮥ ﻏﻤﺒﺎﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﻄّ ﻠﻌﻴﻦ ﺟﺎﺭﻯ ﺳ. ﺑﻮﺩ ﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺷﺪﻳﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺨﺘﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺳﻤﴼ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺗﮑﺬﻳﺐ ﺮﮐ ﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺍﺩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻨﻮﻳﺴﻨﺪ . ﻭﻟﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮐﺎﺭﺩﺍﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﺷﺨﺼﺎ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻭﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺎ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎ ﻳﺖ ﺣﻀﻮﺭ . ﺍﻧﺪ ﺷﺘﻪ ﺩﺍ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗ ﻌﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﺍﻳﺪ ﺍﻣﺮﻳﮑﺎ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﺪﻳ ﮔﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺮﺷﮑﺴﺘﮕﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ . ﺪﺷ ﻇﺎﻫﺮﴽ ﭼﻴﺰﻯ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ . ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ ، ﺭﺿﺎ ﺧﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺑﻪ ﮐﻴﻦ ﻣﻼّ ﻭ ﻋﻠﻤﺎ ﻗﻮﻝ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﻯ ﺑﻨﺪﻯ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻯ ﮐﻪ ﻭﺿﻊ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﺰﻟﺰﻝ ﮐﻨﺪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺯﺩ (Keddie 1981: 143) . ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺆﺳّﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ۱۲ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ۱۹۲۵ ﺃ ﺭ ﻯ ﺑﻪ ﻟﻐﻮ ﺳﻠﺴﻠﮥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺳﻠﺴﻠﮥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺷﺨﺺ ﺭﺿﺎ ﺷ ﺎﻩ . ﺩﺍﺩ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺣﻮﺍﺩﺛﻰ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ، ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻭ ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻣﺎﺟﺮﺍﺟﻮﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﮕﺎﺷﺖ . ﺩﻭ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۲۶ ﺩﺭ ﺟﻬﺮﻡ ﻭ ﻣﺮﺍﻏﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ .