One Hundred and Sixty Years

۴٣ ﻫﻴﭽﮑﺲ ﺟﺰ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ . ﻭﻯ ﺩﺭ ﻏﻴﺒﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﮑﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﮑﻢ ﺍﻣﺎﻡ ﻏﺎﻳﺐ ﻣﻰ . ﺴﺖﺩﺍﻧ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻭﻯ ﺑﺎ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺣﺪّ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﮑﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﮐﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ . ﺷﻔﺘﻰ ﻟﺸﮑﺮﻯ ﻫ ﻢ ﺍﺯ ﻟﻮﻃﻴﺎﻥ ﻭ ﺁﺩﻣﮑﺸﺎﻥ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩ .» ﺧﻮﻧﺨﻮﺍﺭ، ﺷﺎﺭﺏ ﺍﻟﺨﻤﺮ ) ﺷﺮﺍﺏ ﺧﻮﺍﺭ ( ، ﻗﻤﺎﺭ ﺑﺎﺯ، ﺯﺍﻧﻰ ﻭ ﺩﺯﺩ « ) ﺗﺤﻮﻳﻠﺪﺍﺭ ۱۳۴۲ : ۸۶(. ﻫﻤﺎ ﻧﺎﻃﻖ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺳﭙﻬﺮ ﻣﻮﺭّ ﺥ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻧﻮﺷﺖ : ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﻗﺖ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺷﺮﺍﺭ ﺣﺮﺑﻪ ﺍﻯ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﺑﮕﻴﺮﻫﺎﻯ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻏﺴﻞ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﺴﺘﻦ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﻓﺨﺮ ﻣﻰ ﻭ ﮐﺮﺩﻧﺪ ”ﻳﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺷﺒﻬﺎ “ ﮐﻪ ﻟﻮﻃﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﻳﻮﺭﺵ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺯﻥ ﻭ ” ﻓﻀﻴﺤﺖ ” ﺭﺍ “ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻣﻰ“ . ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﺍﻯ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺣﺪﻳﺚ ” ﻳﺎﺩ ﻣﻰ “ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻰ” ﮐﺮﺩ ﮔﻤﺎﻥ ﺷﺐ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺮ ﺍﺯ ﺗﻨﺶ ﺑﺮ ﻣﻰ .“ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ) ﻧﺎﻃﻖ ۱۹۸۸ : ۵۴ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﻧﺎﺳﺦ ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ ( ﮐﻨﺖ ﺩﻭ ﺳﺮﺳﻰ ﺳﻔﻴﺮ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺩﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﻧﻮﺷﺖ : ... ﺑﺪﻳﻨﺴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻟ ﻮﻃﻴﺎﻥ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺯﺍﻯ ﻣﺰﺩﻯ ﮐﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ، ﺩﺳﺖ ﺩﺭﺍﺯ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻰ . ﺷﺪﻧﺪ ﻫﺮ ﻳﮏ ﭼﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﻳﻮﺭﺵ ﻣﻰ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﻣﺎﺭ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴﺖ ﻧﻤﻰ . ﺷﻨﺎﺧﺖ ) ﻧﺎﻃﻖ ۱۹۸۸ : ۵۵( ﺁﺟﻮﺩﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺪﺭﺕ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻼّﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺿﮥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ : ] ﺩﺭ ﺩﻭﺭﮤ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ [ ﻣﺪﺍﺧﻼﺕ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻤﻠﮑﺘﻰ ﺭﻧﮓ ﻭ ﺑﻮﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺖ . ﺣﻮﺯﮤ ﻗﺪﺭﺗﺸﺎﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﺣﺎﮐﻤﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ... ﻗﺪﺭﺕ ﻗﻮﺍﻡ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻯ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﺍﭘﻮﺯﻳﺴﻴﻮﻥ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺘﴼ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻯ ﻣﻰ . ﮐﺮﺩ